Wiele osób zmagających się z niedoczynnością tarczycy poszukuje alternatywnych metod leczenia, pragnąc poprawić samopoczucie czy zmniejszyć ilość przeciwciał. Czy warto stosować dietę bezglutenową w niedoczynności tarczycy? Sprawdziliśmy to! Wyjaśniamy, jak działa gluten przy niedoczynności tarczycy i jaka dieta przy chorobach tego narządu jest polecana przez dietetyków.
Spis treści
- Jak dieta bezglutenowa wpływa na funkcjonowanie tarczycy?
- Potencjalne korzyści diety bezglutenowej w leczeniu niedoczynności tarczycy
- Dieta bezglutenowa a niedoczynność tarczycy i Hashimoto
- Jakie zmiany hormonalne mogą wystąpić po przejściu na dietę bezglutenową?
- Czy dieta bezglutenowa jest wystarczająca w leczeniu niedoczynności tarczycy?
Jak dieta bezglutenowa wpływa na funkcjonowanie tarczycy?
O rzekomej skuteczności diety bezglutenowej w chorobach tarczycy można przeczytać na wielu stronach internetowych. Temat ten jest chętnie podejmowany przez wielu badaczy, którzy sprawdzają, czy dieta bezglutenowa ma coś wspólnego z funkcjonowaniem tarczycy. Wiadomo, że taki model jest korzystny u osób z celiakią, u których gluten może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej jelit i zaburzeń wchłaniania. Poza tym dieta bezglutenowa może pomóc zmniejszać stan zapalny w wyściółce jelita. U osób z chorobami autoimmunologicznymi, w tym z chorobą Hashimoto, przewlekły stan zapalny może pogarszać funkcjonowanie tarczycy.

Potencjalne korzyści diety bezglutenowej w leczeniu niedoczynności tarczycy
Korzyści ze stosowania diety bezglutenowej przy niedoczynności tarczycy mogą być czasami widoczne u osób, które zmagają się dodatkowo z Hashimoto i celiakią. Przykładowo badanie z 2000 roku przeprowadzone na pacjentach z celiakią, którzy stosowali dietę bezglutenowa, wykazało, iż menu korzystnie wpłynęło na obniżenie stężenia przeciwciał charakterystycznych dla autoimmunologicznych chorób tarczycy oraz cukrzycy typu 1.

Dieta bezglutenowa a niedoczynność tarczycy i Hashimoto
Choroba Hashimoto oraz celiakia to choroby autoimmunologiczne, które mogą występować jednocześnie. W przypadku schorzeń autoimmunologicznych związanych z tarczycą celiakia występuje ze średnią częstością wynoszącą 5%. Dla porównania: w populacji bez problemów z gruczołem tarczowym częstotliwość wynosi zaledwie 1%. Powyższe dane sugerują, iż dieta bezglutenowa może mieć pozytywny wpływ na występowanie oraz przebieg chorób autoimmunologicznych. Niemniej jednak przed jej wprowadzeniem trzeba przeprowadzić odpowiednią diagnostykę i wraz z lekarzem podjąć decyzję o zmianach w żywieniu.
Jeśli niedoczynności tarczycy lub Hashimoto towarzyszy celiakia, to dieta bezglutenowa będzie wskazana. W takich przypadkach zmiana menu może spowodować redukcję objawów hipotyreozy oraz mniejsze zapotrzebowanie na lewotyroksynę. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, dietę należy wprowadzić niezwłocznie po zdiagnozowaniu nietolerancji.
Dieta przy niedoczynności tarczycy powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjentów. Musi uwzględniać masę ciała, a także towarzyszące objawy i dolegliwości (np. wzdęcia, biegunki, zaparcia). W przypadku niedoczynności i nadczynności tarczycy dieta stanowi ważny element leczenia farmakologicznego. Zmiany w stylu życia powinny obejmować też regularną aktywność fizyczną, która pomaga w poprawie wydolności organizmu, zwalczaniu otyłości i profilaktyce osteoporozy.

Zarówno w przypadku bezglutenowego jadłospisu przy niedoczynności tarczycy, jak i diety bezglutenowej w Hashimoto ważna jest też odpowiednia podaż białka oraz tłuszczów roślinnych i kwasów tłuszczowych omega-3, które wspierają produkcję hormonów tarczycy. Należy zadbać o obecność w menu produktów zbożowych pełnoziarnistych oraz źródeł cynku, jodu, selenu i witaminy D3. Przyjmowanie leków takich jak lewotyroksyna powinno odbywać się na czczo. Warto pamiętać, że kawa oraz błonnik mogą wpływać na skuteczność leczenia. Ponadto każdy pacjent z zaburzeniami tarczycy powinien regularnie wykonywać badania oraz unikać pokarmów bogatych w goitrogeny, które mogą hamować produkcję hormonów tarczycy.
Sprawdź także: Dieta w chorobie Hashimoto - zasady. Co jeść, a czego unikać przy chorobie Hashimoto?
Wskazówki dotyczące wprowadzenia diety bezglutenowej przy problemach z tarczycą
Na początku stosowania każdej diety należy poznać listę produktów niedozwolonych oraz poszukać odpowiednich przepisów. Ponadto należy zwracać szczególną uwagę na etykiety produktów spożywczych, aby unikać ukrytego glutenu, który może występować w przetworzonych produktach spożywczych, takich jak: sosy, zupy w proszku czy wędliny. Kluczowe jest także dostarczanie odpowiednich ilości witamin i minerałów, które mogą być trudniejsze do pozyskania na diecie bezglutenowej (dotyczy to zwłaszcza witamin z grupy B, cynku, żelaza, magnezu i wapnia).

Dieta bezglutenowa przy problemach z tarczycą dla wielu osób może być sporym wyzwaniem. Warto skonsultować się z dietetykiem, który dobierze optymalny plan żywienia oraz przygotuje zbilansowany jadłospis, który będzie wspierał tarczycę. Dietę bezglutenową można też zamówić z cateringu dietetycznego. Zbilansowana, pełnowartościowa dieta pudełkowa to świetny sposób, żeby zadbać o swoje zdrowie. W naszej ofercie oprócz klasycznego wariantu menu dostępna jest także dieta niskoglutenowa bez nabiału – idealna dla osób, które muszą wykluczyć oba te składniki z jadłospisu.
Jakie zmiany hormonalne mogą wystąpić po przejściu na dietę bezglutenową?
U osób z celiakią i Hashimoto po przejściu na dietę bezglutenową mogą wystąpić pewne zmiany hormonalne. Przede wszystkim u osób z celiakią dieta bezglutenowa może przyczynić się do zmniejszenia stanów zapalnych, co może pozytywnie wpłynąć na równowagę hormonalną i prowadzić do obniżenia przeciwciał przeciwtarczycowych. Mniejsze stany zapalne mogą spowodować lepsze funkcjonowanie układu hormonalnego, w tym tarczycy.
Sprawdź także: Dieta przy Hashimoto

Czy dieta bezglutenowa jest wystarczająca w leczeniu niedoczynności tarczycy?
Dieta bezglutenowa może być korzystna dla chorych z niedoczynnością tarczycy, jeśli zdiagnozowano u nich również celiakię, alergię na gluten lub nieceliakalną nadwrażliwość na gluten. Jednak sama dieta bezglutenowa nie wystarczy do leczenia niedoczynności tarczycy. Choroba powinna być leczona farmakologicznie – hormonami tarczycy (np. lewotyroksyną), co pozwoli przywrócić prawidłowy poziom hormonów tarczycy w organizmie. Bez wątpienia ważne jest jednak, aby codzienna dieta była zdrowa i zbilansowana, czyli dostarczała wszystkie niezbędne składniki odżywcze, które są istotne dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy.
Bibliografia:
- Tuhan H. i wsp., Celiac disease in children and adolescents with Hashimoto Thyroiditis, „Turkish Archives of Pediatrics”, 2016.
- Velluzzi F. i wsp., Thyroid and celiac disease: clinical, serological, and echographic study, „The American Journal of Gastroenterology”, 1998.
- Sategna-Guidetti C. i wsp., Autoimmune thyroid diseases and coeliac disease, „European Journal of Gastroenterology & Hepatology”, 1998.
- Florczyk I. i wsp., Gluten-free diet and Hashimoto’s disease — current state of knowledge, „Forum zaburzeń metabolicznych”, 2018.
- Piticchio T. i wsp., Effect of gluten-free diet on autoimmune thyroiditis progression in patients with no symptoms or histology of celiac disease: a meta-analysis, „Frontiers in Endocrinology”, 2023.