Dieta na obniżenie cukru – czyli co zrobić, aby poziom glukozy wrócił do normy?

Nieprawidłowy poziom cukru we krwi to problem dotyczący wielu osób, nie tylko przewlekle chorych. Wiedza o tym, co obniża cukier przy cukrzycy, jest cenna dla każdego. Odpowiedni jadłospis może pomóc nie tylko zmniejszyć stężenie glukozy, ale i nie dopuścić do rozwoju chorób wynikających z hiperglikemii. Dowiedz się, co jeść na kolację, aby obniżyć cukier i jakie modyfikacje warto wprowadzić do codziennego menu, by zadbać o swoje zdrowie.

Spis treści:

1. Kiedy cukier jest za wysoki?
2. Jak dieta pomoże w obniżeniu poziomu cukru we krwi?
3. Jakie produkty spożywcze pomagają w obniżeniu cukru?
4. Jakie produkty należy wykluczyć z diety przy podwyższonym poziomie cukru?

Kiedy cukier jest za wysoki?

Prawidłowe stężenie glukozy we krwi zależy od wielu czynników. Poniżej przedstawiamy wykaz norm poziomów cukru we krwi:

• Prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo (8–14 h od spożycia ostatniego posiłku) powinien wynosić od 70 do 99 miligramów na decylitr (mg/dl) u osób dorosłych (lub 3,9–5, 5 mmol/l).
• Prawidłowy poziom cukru we krwi po spożyciu posiłku wzrasta, ale powinien wrócić do zakresu prawidłowego w ciągu dwóch godzin. Poziom cukru we krwi po posiłku u osób dorosłych nie powinien przekraczać 140 mg/dl (7,8 mmol/l).

Jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące poziomu cukru we krwi lub zastanawiasz się nad wprowadzeniem diety na obniżenie cukru dla cukrzyków, skonsultuj się z lekarzem. Specjalista przeprowadzi badania diagnostyczne i doradzi odpowiednie działania w zależności od Twojej sytuacji zdrowotnej. Podpowie też, jak zmniejszyć poziom cukru we krwi i kiedy ewentualnie warto wprowadzić specjalny model żywienia. Regularne kontrolowanie poziomu cukru we krwi jest szczególnie ważne dla osób z cukrzycą lub u tych, u których stwierdzono podwyższone ryzyko cukrzycy, ale każdy powinien mieć podstawową wiedzę o tym, czym obniżyć poziom cukru we krwi. Nawet drobne modyfikacje codziennego jadłospisu mogą być korzystne dla zdrowia.

Jak dieta pomoże w obniżeniu poziomu cukru we krwi?

Odpowiednio zbilansowana dieta może odegrać kluczową rolę w obniżeniu poziomu cukru we krwi, a tym samym korzystnie wpływać na samopoczucie i organizm. Produkty obniżające cukier powinny znajdować się nie tylko w diecie na obniżenie cukru, ale w każdym zbilansowanym menu. Dietoterapia w cukrzycy stanowi integralną część leczenia tej choroby.

Dieta na zbicie cukru przy cukrzycy typu 2 powinna zostać zbilansowana indywidualnie i ewentualnie uwzględniać konieczność redukcji nadmiernej masy ciała. W przypadku osób chorujących na cukrzycę i przyjmujących insulinę należy również dopasować poszczególne posiłki zawierające węglowodany do ilości podawanych jednostek insuliny. Nieprzestrzeganie zaleceń żywieniowych u osób mających przewlekłą hiperglikemię może uniemożliwiać uzyskanie prawidłowej glikemii, prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia i przyspieszać wystąpienie powikłań. Dieta dla cukrzyka powinna uwzględniać nie tylko produkty czy owoce, jakie obniżają cukier, ale i być odpowiednio zbilansowana i energetycznie dopasowana do indywidualnych potrzeb i celów.

Dietoterapia w cukrzycy ma na celu:

• uzyskanie najbardziej zbliżonego do normalnego metabolizmu węglowodanów i tłuszczów,
• uzyskanie i utrzymanie prawidłowej masy ciała,
• unikanie hipoglikemii – stanu, gdy cukier spada poniżej wartości 3,9 mmol/l (70 mg/dl),
• powstrzymanie rozwoju powikłań cukrzycy i miażdżycy.

W przypadku osób ze stanem przedcukrzycowym czy insulinoopornością, wdrażając odpowiednią dietę, można zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy. Warto zatem wiedzieć, jak obniżyć cukier nie tylko, gdy jego zbyt wysoki poziom staje się symptomem choroby. Poniżej wskazujemy, co jeść, aby obniżyć cukier i zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób związanych z hiperglikemią.

Sprawdź także: Co może jeść diabetyk?

Jakie produkty spożywcze pomagają w obniżeniu cukru?

Osoby, u których zdiagnozowano problem ze zbyt wysokim stężeniem glukozy, często muszą znacznie zmodyfikować swoje codzienne menu i zacząć przywiązywać większą wagę do wyborów żywieniowych. Kwestie dotyczące wpływu produktów na glikemię (np. czy pomidor podnosi cukier) okazują się bardzo istotne. Czasem instynktowne decyzje nie muszą być uzasadnione medycznie. Przykładowo, ze względu na właściwości kakao, warto rozważyć włączenie do diety gorzej czekolady – pamiętając oczywiście, ile czekolada ma kalorii i z uwzględnieniem jej w bilansie energetycznym.

Oto kilka grup produktów spożywczych, które mogą pomóc w obniżeniu poziomu cukru we krwi:

• Warzywa o niskim indeksie glikemicznym, np.: szpinak, brokuły, cukinia, kapusta, sałata, kalafior, ogórki i pomidory – są bogate w błonnik pokarmowy, witaminy i minerały, a jednocześnie mają niski indeks glikemiczny. Warto je spożywać pod każdą postacią, na surowo, gotowane, pieczone.
• Owoce o niskim indeksie glikemicznym, np. jagody, truskawki, borówki, wiśnie, grejpfruty, i nektarynki – zawierają cenny błonnik pokarmowy, który pomaga w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi.
• Orzechy i nasiona, np. migdały, orzechy włoskie, orzechy nerkowca, orzechy laskowe, siemię lniane i chia – są bogate w błonnik, zdrowe tłuszcze i białko, co może pomóc w stabilizacji poziomu cukru we krwi.
• Pełnoziarniste produkty zbożowe, np.: pełnoziarnisty ryż, płatki owsiane, makaron pełnoziarnisty, kasza gryczana, quinoa i pełnoziarniste pieczywo, zawierają więcej błonnika i składników odżywczych niż np. ich odpowiedniki z białej, oczyszczonej mąki. Ich właściwości są też wskazówką, jaki chleb na diecie obniżającej cukier warto wybrać – pełnoziarnisty, o niskim IG.
• Chude mięso będące źródłem pełnowartościowego białka, a także ryby bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, np.: łosoś, śledź, makrela i sardynki – są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które mogą pomóc w obniżeniu poziomu cukru we krwi i zmniejszeniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
• Zamienniki cukru, np. ksylitol czy erytrytol – mają niski indeks glikemiczny i nie wpływają na działanie leków.

Bardzo istotne jest, aby dieta na obniżenie cukru została dopasowana indywidualnie (z uwzględnieniem płci, wieku, masy ciała, aktywności zawodowej i w życiu codziennym oraz treningowej).

Jeśli nadal zastanawiasz się, jak powinna wyglądać dieta dla diabetyków na obniżenie cukru i na jakim jedzeniu należy się skupić, rozważ konsultację z dietetykiem. Pomocna może okazać się też dieta pudełkowa z niskim indeksem glikemicznym.

Sprawdź także: Przepis na karobowe brownie z batatów

Jakie produkty należy wykluczyć z diety przy podwyższonym poziomie cukru?

Produkty podnoszące cukier we krwi, to te, które ogólnie nie są zalecane w zdrowej, zbilansowanej diecie. Przy podwyższonym poziomie cukru we krwi, czyli tzw. hiperglikemii ważne jest ograniczenie lub całkowite wyeliminowanie niektórych produktów i posiłków, które mogą powodować gwałtowne wzrosty poziomu cukru.

W diecie przy podwyższonym poziomie cukru nie są zalecane:

• słodycze i słodzone napoje, w tym produkty słodzone cukrem, syropami glukozowo-fruktozowymi lub innymi słodzikami, takie jak cukierki, ciastka, lody, ciasta, napoje gazowane, soki owocowe, słodkie jogurty;
• cukier (także ukryty pod innymi nazwami), miód, syrop klonowy i syrop glukozowo-fruktozowy;
• przetworzone produkty, np.: fast foody, gotowe dania, przekąski, chipsy;
• białe pieczywo i produkty z białej mąki, np.: białe chleby, bułki, ciastka i ciasta;
• napoje alkoholowe;
• Słodkie sosy i dodatki, np.: dżemy, syropy, ketchup.

W diecie na obniżenie cukru ważne są również:

• monitorowanie całkowitej podaży węglowodanów,
• sposób przygotowania posiłków,
• kontrolowanie wielkości porcji.

Bibliografia:

1. Czupryniak L., Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.