25.01.2024

Dieta przy kamicy żółciowej – co można spożywać, a czego lepiej unikać?

Dieta przy kamicy żółciowej

Kamica żółciowa należy do najczęstszych chorób dróg żółciowych. W Polsce choruje na nią około 20% społeczeństwa i stale obserwuje się wzrost liczby zachorowań1. Czy istnieje jakaś konkretna dieta na kamicę żółciową? Jak powinna wyglądać dieta w kamicy pęcherzyka żółciowego? Co można jeść, a czego unikać? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule. 

Spis treści:

  1. Czym jest kamica żółciowa?
  2. Dieta przy kamicy żółciowej – zasady diety
    • Jak przygotowywać posiłki w diecie przy kamicy żółciowej?
  3. Co można jeść przy kamicy pęcherzyka żółciowego?
  4. Czego unikać przy kamicy żółciowej?

Czym jest kamica żółciowa?

Kamica żółciowa to choroba wywołana przez występowanie złogów w świetle pęcherzyka żółciowego lub w drogach żółciowych. Złogi te to kamienie żółciowe, które zbudowane są z cholesterolu, żółci i bilirubiny. Najczęstszym objawem choroby jest występowanie kolki żółciowej, która charakteryzuje się nagłym, silnym i napadowym bólem zlokalizowanym w prawym górnym kwadrancie brzucha. Często bólowi towarzyszą także nudności, wymioty, ból w okolicy pęcherzyka żółciowego, który może promieniować do łopatki, okolicy nadobojczykowej, barku czy pleców. 

Kolka żółciowa występuje najczęściej po spożyciu ciężkiej i tłustej potrawy. Choroba może jednak przebiegać bezobjawowo, a ryzyko wystąpienia wzrasta z wiekiem. Do innych czynników ryzyka rozwoju kamicy żółciowej zalicza się:

  • płeć (częściej chorują kobiety), 
  • otyłość, 
  • hipertriglicerydemię (podwyższone stężenie triglicerydów),
  • cukrzycę. 

Kamica żółciowa może dotyczyć każdej części dróg żółciowych: pęcherzyka żółciowego, dróg żółciowych zewnątrzwątrobowych i wewnątrzwątrobowych2

Dieta przy kamicy żółciowej – zasady diety

Dieta na kamicę pęcherzyka żółciowego – tak jak w przypadku zapalenia pęcherzyka żółciowego – powinna być lekkostrawna i niskotłuszczowa. Dieta w kamicy żółciowej jest modyfikacją diety łatwostrawnej, gdzie ogranicza się zawartość tłuszczu (zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego). Nie bez znaczenia jest jednak rola ryb w diecie – polecane są zwłaszcza dorsz, mintaj oraz pstrąg.

łosoś na talerzu z brokułami i cytryną

Dzienna podaż tłuszczu powinna wynosić 30–50 g/dobę. Ilość ta obejmuje tłuszcz znajdujący się w produktach (w mięsie, wędlinach, mleku, jajach) oraz tłuszcz dodawany do pieczywa i potraw.  Dietetycy nie są zgodni, czy mięso jest zdrowe, ale na diecie przy kamicy żółciowej zaleca się wybieranie jedynie chudych gatunków. Mniejsza ilość tłuszczu w diecie ma wpływ na zmniejszoną podaż witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (witaminy A, D, E i K), dlatego zaleca się zwiększenie ilości warzyw bogatych w β-karoten. 

Z diety na kamicę pęcherzyka żółciowego należy wykluczyć produkty ciężkostrawne, długo zalegające w żołądku, wzdymające i ostro przyprawione. Ograniczeniu ulega także ilość błonnika pokarmowego. Tłuszcze w diecie w kamicy żółciowej pokrywają zapotrzebowanie energetyczne do 20%, białko powinno stanowić 12–18%, resztę powinny uzupełniać węglowodany. Dieta przy kamicy żółciowej powinna zostać dopasowana indywidualnie. Jeśli nie wiesz, jak skomponować jadłospis, skorzystaj z pomocy dietetyka, który wyjaśni, jak obliczyć zapotrzebowanie kaloryczne i podpowie, jakie zasady dietetyczne warto stosować. W przestrzeganiu restrykcji może pomóc też zbilansowana dieta pudełkowa dopasowana do indywidualnych potrzeb.

Talerz z mięsem, ziemniakami i burakami

Jak przygotowywać posiłki w diecie przy kamicy żółciowej?

W diecie na kamicę pęcherzyka żółciowego posiłki przygotowuje się głównie metodą gotowania w wodzie, na parze, w naczyniach bez wody. Można również spożywać dania duszone czy stosować obsmażanie bez tłuszczu na patelniach do smażenia beztłuszczowego oraz pieczenie w folii, w pergaminie, w naczyniach ceramicznych, na ruszcie, w piekarniku lub w opiekaczu elektrycznym. Warzywa i owoce powinno się spożywać po ugotowaniu i rozdrobnione oraz w postaci soków i przecierów. Zupy najlepiej przygotowywać na wywarach warzywnych. Zupy, sosy i warzywa można podprawiać zawiesiną z mąki i mleka. Tłuszcz zaleca się dodawać w postaci surowej, do gotowych potraw. Poniżej przedstawiamy szczegółowo, co jeść przy kamicy żółciowej, a czego nie. 

Co można jeść przy kamicy pęcherzyka żółciowego?

W diecie przy kamicy żółciowej mogą się znaleźć:

  • pszenny chleb – jasny i czerstwy, bułki, pieczywo półcukiernicze, biszkopty na białkach, sucharki,
  • mleko, kefiry i jogurty 1,5–0,5% tłuszczu, maślanka 0,5% tłuszczu, serwatka, kawa zbożowa z mlekiem z niską zawartością tłuszczu, herbata z mlekiem, słaba herbata, herbata owocowa, herbata ziołowa, soki owocowo-warzywne, napoje mleczno-owocowe, mleczno-warzywne, wody niegazowane,
  • chude mięso: chuda cielęcina, młoda wołowina, królik, indyk, kurczak, dorsz, pstrąg strumieniowy, sola, mintaj, płoć, halibut biały, morszczuk, sandacz, flądra, szczupak, 
  • potrawy gotowane, pulpety, budynie, potrawki,
  • rosół jarski, zupy jarzynowe, ziemniaczana, przetarta owocowa, krupnik, zupy podprawiane zawiesiną z mąki i mleka, zupy mleczne,
  • łagodne sosy: warzywne, owocowe, zagęszczone zawiesiną z mąki i mleka, mleczne na mleku odtłuszczonym,
  • młode, soczyste warzywa takie jak: marchew, dynia, kabaczki, cukinia, pietruszka, patisony, seler, pomidory bez skórki,
  • potrawy gotowane, przetarte lub rozdrabniane, z „wody”, podprawiane zawiesiną
  • surowe soki, 
  • chudy twaróg (w zależności od tolerancji chorego), chuda szynka, polędwica, polędwica z drobiu, mięso gotowane, ścięte białko jaja, dżemy bez pestek, marmolada, miód,
  • ziemniaki gotowane, ziemniaki purée z mlekiem, 
  • budynie z kasz (jęczmiennej, manny, krakowskiej, kukurydzianej), warzyw, 
  • makaron nitki bez żółtek, risotto, leniwe pierogi na białkach, kluski biszkoptowe na białkach.

Bakłażan z pomidorami i pietruszką na drewnianym stole, odpowiedni do diety na kamienie żółciowe

Przy kamicy żółciowej w umiarkowanych ilościach można dodawać do posiłków wybrane oleje: słonecznikowy, sojowy, rzepakowy, oliwę z oliwek, masło czy miękkie margaryny. Przykładowy obiad w kamicy żółciowej może składać się z: zupy selerowej z grzankami, gotowanego mięsa z kurczaka w sosie koperkowym z dodatkiem ziemniaków w formie purée, z buraczkami oraz kompotu. 

Jakie owoce można jeść przy kamicy woreczka żółciowego? Przy kamicy woreczka żółciowego można spożywać owoce dojrzałe, soczyste: jagodowe, winogrona bez pestek (w postaci przecierów), owoce cytrusowe, brzoskwinie, morele, banany, jabłka pieczone i gotowane. W umiarkowanych ilościach można spożywać kiwi, melony, wiśnie i śliwki. 

Sprawdź także: Zamienniki cukru. Poznaj te najzdrowsze!

Czego unikać przy kamicy żółciowej?

Zalecenia dotyczące tego, czego nie jeść przy kamicy żółciowej, dotyczą głównie produktów i potraw ciężkostrawnych, tłustych, długo zalegających w żołądku, ostro przyprawionych i bogatych w błonnik pokarmowy. W chorobach pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych z diety zostają wykluczone m.in.:

  • żółtka, 
  • czekolada,
  • siemię lniane,
  • pieczywo pełnoziarniste, gruboziarniste kasze, produkty z pełnego ziarna,
  • produkty z dużą ilością cholesterolu: żółtka, pełne mleko, podroby (wątroba, mózg), tłuste mięsa, wędliny, boczek,
  • produkty zawierające duże ilości kwasu szczawiowego – szczaw, szpinak, rabarbar. 

Spożywanie wyżej wymienionych produktów może powodować silne skurcze pęcherzyka żółciowego, a tym samym nasilać dolegliwości.

Sprawdź także: Dieta śródziemnomorska – zasady, produkty zalecane


Bibliografia:

  1. Cybulska V.,Koźlak V., Kaźmierska M.: Assessment of the knowledge of patients with cholecystolithiasis in the terms of perioperative management. Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne/Surgical and Vascular Nursing. 2021;15(1):31-38.
  2. Demidowicz G. i wsp.: Cholelithiasis - current knowledge about one of the most common diseases of the digestive system. Journal of Education, Health and Sport. 2023;38(1):258-276.
  3. Ciborowska H., Ciborowski A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka.Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2021.

 

wysportowana kobieta nad morzem
Porady dietetyka, Odchudzanie
23.05.2025

To ostatni moment. Zobacz, jak dzięki diecie zbudować sylwetkę i formę na wakacje

Wraz z pierwszymi cieplejszymi dniami wraca myśl o formie, sylwetce i lepszym samopoczuciu. Dobra wiadomość jest taka, że druga połowa maja to dobry moment, aby zadbać o ciało, a przede wszystkim o zdrowie. Kluczem do sukcesu nie jest jednak katorżniczy trening czy chwilowa głodówka. Warto postawić na zrównoważoną, dobrze zaplanowaną dietę, którą wesprzesz regularną aktywnością fizyczną!

To ostatni moment. Zobacz, jak dzięki diecie zbudować sylwetkę i formę na wakacje
zadowolona kobieta po treningu spożywa zdrowy posiłek
Porady dietetyka, Odchudzanie
21.05.2025

Siłownia idzie w parze z odżywianiem. Podpowiadamy, jak skomponować dietę idealną

Ćwiczysz regularnie, ale nie widzisz efektów? A może dopiero zaczynasz swoją przygodę z siłownią i zastanawiasz się, co jeść, żeby trening miał sens? Odpowiedź jest prosta: odżywianie to fundament efektywności ćwiczeń. Możesz spędzać godziny na siłowni, ale jeśli Twoja dieta kuleje, rezultaty będą niewspółmierne do wysiłku. W tym artykule podpowiadamy, jak połączyć aktywność fizyczną z odpowiednim sposobem odżywiania.

Siłownia idzie w parze z odżywianiem. Podpowiadamy, jak skomponować dietę idealną
Ilustracja jelit
Porady dietetyka
19.05.2025

Dieta przy zespole drażliwego jelita – co może pomóc?

Zespół jelita drażliwego (Irritable Bowel Syndrome, IBS) to jedno z najczęstszych zaburzeń czynnościowych. IBS objawia się najczęściej bólami brzucha, wzdęciami, zwiększoną lub zmniejszoną częstością wypróżnień, a wszystko to znacząco pogarsza jakość życia chorych. Do metod radzenia sobie z tą chorobą oprócz farmakoterapii zaliczyć możemy przeróżne interwencje żywieniowe. Które z nich są jednak najskuteczniejsze? Co jeść, a czego unikać przy IBS?

Dieta przy zespole drażliwego jelita – co może pomóc?

Sprawdź, jak smaczne może być odchudzanie

Catering dietetyczny WygodnaDieta.pl pozwala nie tylko tracić zbędne kilogramy, ale też jeść smacznie i zdrowo.

Wygodnadieta.pl (my) korzystamy z cookies i innych podobnych technologii
Jeśli zaakceptujesz wszystkie cookies, zapiszemy w Twoim urządzeniu cookies i inne pliki (ogólnie cookies) analityczne i marketingowe... więcej (w celu profilowanego marketingu). Jeśli odrzucisz wszystkie - zapiszemy tylko cookies techniczne, niezbędne dla działania naszych stron. Cookies możesz też ustawić samodzielnie (Ustawienia). Używamy cookies zgodnie z Polityką prywatności,... więcej
Ustawienia
Akceptuję