22.12.2023

Czym jest dieta fleksitariańska? Charakterystyka, wady i zalety, jadłospis

czy jest dieta fleksitariańska

Powszechnie uważa się, że odejście od diety bogatej w mięso w stronę diety zawierającej więcej żywności pochodzenia roślinnego jest korzystne zarówno dla planety, jak i zdrowia organizmu. Dlatego coraz bardziej popularne stają się modele żywienia, które wykluczają lub ograniczają spożycie mięsa i produktów odzwierzęcych. Jedynym z takich sposobów żywienia jest dieta fleksitariańska. Co to jest oraz jak powinna wyglądać przykładowa dieta fleksitariańska? Dowiesz się tego z poniższego artykułu.

Spis treści:

  1. Dieta fleksitariańska, czyli elastyczny wegetarianizm
    • Fleksitarianizm a semiwegetarianizm – czym się różnią?
  2. Co jeść na diecie fleksitariańskiej?
  3. Produkty, których należy unikać przy diecie fleksitariańskiej
  4. Wady i zalety diety fleksitariańskiej
  5. Jakie korzyści ma fleksitarianizm?
  6. Przykładowe menu dla diety fleksitariańskiej
    • Menu diety fleksitariańskiej na 1 dzień

zasady diety fleksitariańskiej

Dieta fleksitariańska, czyli elastyczny wegetarianizm

Istnieje kilka rodzajów diet wegetariańskich, m.in.: 
●    weganizm, 
●    semiwegetarianizm, 
●    pescowegetarianizm,
●    owowegetarianizm,
●    laktoowowegetarianizm, 
●    witarianizm. 

Sprawdź także: Dieta pescowegetariańska – co warto wiedzieć?

Zazwyczaj wszystkie te modele łączy niespożywanie mięsa, a także owoców morza i ryb. Nieco inne są zasady diety fleksitariańskiej, czyli elastycznego wegetarianizmu (ang. flexible vegetarian). Ten sposób żywienia zakłada ograniczenie spożywania mięsa lub ryb, a nie całkowitą rezygnację z nich. Założenia diety fleksitariańskiej nie są zatem skomplikowane. 

Fleksitarianizm to często rozwiązanie dla początkujących wegetarian czy dla osób, które chcą ograniczyć spożycie mięsa i produktów odzwierzęcych. Kluczowym elementem jest elastyczność. Osoby praktykujące tę dietę niekoniecznie eliminują mięso całkowicie, ale starają się zrównoważyć swój jadłospis, skupiając się na warzywach, owocach i innych roślinnych składnikach, natomiast mięso i ryby spożywają okazjonalnie.

Zdania na temat tego, czy mięso jest zdrowe, są podzielone, więc zachowanie równowagi w proporcji składników roślinnych i zwierzęcych dla niektórych okazuje się korzystnym podejściem. 

Sprawdź też: Co znaczy być wegetarianinem? Porady, korzyści i zagrożenia

na czym polega dieta fleksitariańska

Fleksitarianizm a semiwegetarianizm – czym się różnią?

Fleksitarianizm i semiwegetarianizm to dwa pojęcia odnoszące się do diety, w których spożycie mięsa jest ograniczone, ale istnieją subtelne różnice między nimi. Fleksitarianizm to forma diety, w której dominującą zasadą jest zwiększenie spożycia produktów roślinnych, a mięso jest spożywane w umiarkowanych ilościach – okazjonalnie. Osoby stosujące tę dietę mogą czasami spożywać mięso, ale główny nacisk kładzie się na żywność roślinną. Na diecie fleksitariańskiej od czasu do czasu dozwolone jest spożywanie mięsa zarówno czerwonego, jak i białego, ryb i owoców morza. Z kolei na diecie semiwegetariańskiej można spożywać tylko białe mięso oraz ryby i owoce morza. 

produkty zalecane na diecie fleksitariańskiej

Co jeść na diecie fleksitariańskiej?

Na diecie fleksitariańskiej zaleca się spożywanie różnorodnych produktów, skupiając się głównie na produktach roślinnych, ale z umiarkowanym spożyciem mięsa, ryb i owoców morza. Nie jest to restrykcyjny model żywienia, jak np. dieta bez jajek lub dieta bez nabiału. Jadłospis jest dość urozmaicony i powinny się znaleźć:
●    warzywa i owoce,
●    pełnoziarniste produkty zbożowe będące źródłem węglowodanów złożonych (brązowy ryż, gruboziarniste kasze, komosa ryżowa, płatki owsiane, płatki żytnie czy pełnoziarnisty chleb), 
●    białko roślinne: fasola, soczewica, ciecierzyca, nasiona chia, soja: tofu, tempeh, jogurt sojowy,
●    nasiona i orzechy,
●    ryby – w umiarkowanych ilościach zaleca się spożywanie zwłaszcza gatunków bogatych w kwasy omega-3, takich jak: łosoś, makrela czy sardynki, 
●    chude mięso w umiarkowanych ilościach: drób czy chude kawałki czerwonego mięsa,
●    mleko oraz przetwory mleczne (nabiał) lub roślinne, będące źródłem wapnia i białka,
●    zdrowe tłuszcze, takie jak awokado, oliwa z oliwek czy orzechy.

Należy pamiętać, że kluczowym elementem diety fleksitarian jest elastyczność i dostosowanie do indywidualnych preferencji i potrzeb. Istotne jest, aby dbać o różnorodność spożywanych produktów tak, by dostarczać do organizmu wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

co można jeść na diecie fleksitariańskiej

Produkty, których należy unikać przy diecie fleksitariańskiej

We fleksitarianizmie nie ma konkretnych wytycznych, które wskazywałby, jak często można spożywać produkty pochodzenia zwierzęcego. Dieta jest elastyczna, ale istnieją produkty, których warto unikać. Zazwyczaj na diecie fleksitariańskiej ogranicza się:
●    czerwone mięsa i przetworzone produkty mięsne (kiełbasy, wędliny, i gotowe dania mięsne),
●    produkty wysokoprzetworzone, wysokokaloryczne, fast foody – bogate w nasycone kwasy tłuszczowe, sól, konserwanty,
●    słodycze, słodzone napoje.

poznaj zalety diety fleksitariańskiej

Wady i zalety diety fleksitariańskiej

Jakie wady i zalety ma dieta fleksitariańska? Ograniczenie spożycia mięsa, a szczególnie mięsa przetworzonego wpływa korzystnie na zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (dzięki ograniczeniu cholesterolu i nasyconych kwasów tłuszczowych). Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem sklasyfikowała czerwone mięso jako prawdopodobnie rakotwórcze, a przetworzone mięso – jako rakotwórcze. W badaniach naukowych zaobserwowano, iż mniejsze spożycie mięsa oraz większe spożycie błonnika pokarmowego zmniejsza również ryzyko rozwoju raka jelita grubego1. Wyniki badania Adventist Health Study II wykazały, iż osoby spożywające mięso, są w większym stopniu narażone na rozwój cukrzycy typu 22. Diety wegetariańskie (wegańskie, laktoowowegetariańskie, owowegetariańskie, semiwegetariańskie) powiązano ze znacznym zmniejszeniem częstości występowania cukrzycy.

Dieta fleksitariańska może jednak doprowadzić do niedoborów niektórych makroskładników, witamin i składników mineralnych np. białka, witaminy B12, żelaza, jodu, cynku, wapnia, selenu czy kwasów tłuszczowych EPA i DHA. Właściwie zbilansowana dieta fleksitariańska nie powinna doprowadzać do niedoborów żywieniowych, jednak wykluczając pewne składniki, trudniej zadbać o pełnowartościowość jadłospisu. 

korzyści z diety fleksitariańskiej

Jakie korzyści ma fleksitarianizm? 

Wiele osób zastanawia się także, jakie są efekty diety fleksitariańskiej. Powyżej przedstawiliśmy korzyści zdrowotne, ale dieta fleksitariańska może także pomóc w kontroli masy ciała. Dieta fleksitarian zawiera więcej warzyw i owoców, co może pomóc w utrzymaniu prawidłowej wagi. Koreańskie badanie naukowe wykazało, że kobiety po menopauzie, które przez 20 lat były na diecie semiwegetariańskiej, miały znacznie niższą masę ciała, wskaźnik masy ciała (BMI) i procent tkanki tłuszczowej w porównaniu z osobami często spożywającymi produkty odzwierzęce.

Przykładowe menu dla diety fleksitariańskiej

Jadłospis diety fleksitariańskiej warto dopasować indywidualnie pod kątem zapotrzebowania na energię oraz składniki odżywcze. Poniższe fleksitariańskie przepisy mogą stanowić inspirację dla osób, które chcą ograniczyć spożywanie mięsa. 

Menu diety fleksitariańskiej na 1 dzień 

przepis na kanapki z camembertem

Śniadanie: Kanapki z serem camembert, awokado, rukolą i pomidorem
Składniki:

●    pół awokado
●    4 plastry sera camembert
●    garść rukoli
●    3 kromki chleba razowego
●    3 plastry pomidora
●    szczypta soli i czarnego pieprzu
●    pół łyżeczki soku z cytryny 
●    garść orzechów włoskich

Przygotowanie:
Awokado wydrąż, przełóż do miseczki, dodaj przyprawy i wymieszaj. Chleb posmaruj pastą i nałóż pozostałe dodatki: rukolę, ser camembert oraz plastry pomidora i orzechy. 

przepis na czekoladowe muffiny z masłem orzechowym

II śniadanie: Czekoladowe muffiny z masłem orzechowym
Składniki:

●    1 banan
●    1 jajko
●    1 łyżeczka kakao (proszek bez dodatku cukru)
●    3/4 szklanki fasoli czerwonej z puszki
●    3 łyżeczki masła orzechowego
●    1 łyżeczka proszku do pieczenia

Przygotowanie:
Fasolę odsącz i przepłucz pod wodą. Banana obierz ze skóry. Fasolę, banana, jajko, kakao i proszek do pieczenia zblenduj w wysokim naczyniu na gładką masę. ¾ masy przełóż do silikonowych foremek. Do każdej z nich nałóż masło orzechowe, przykryj pozostałą częścią ciasta. Piecz około 20 minut w piekarniku nagrzanym do 180°C.

pomysł na danie z soczewicą i warzywami

Obiad: Ryż z soczewicą i warzywami podany na mozzarelli
Składniki:

●    3 łyżki brązowego ryu
●    3 łyżki soczewicy
●    pół kulki sera mozzarella
●    2 łyżki posiekanego szczypiorku
●    4 łyżki zielonego groszku konserwowego
●    szczypta soli
●    2 szczypty czarnego pieprzu
●    100 g pomidora
●    1 łyżka posiekanej natki pietruszki

Przygotowanie:
Ryż i soczewicę ugotuj zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Paprykę, szczypiorek i mozzarellę pokrój. Groszek odsącz z zalewy. Na talerzu ułóż mozzarellę, ryż wymieszany z papryką, szczypiorkiem, groszkiem i soczewicą. Obok połóż świeże pomidory. Dopraw do smaku i posyp posiekaną natką pietruszki.

przepis na koktajl na diecie fleksitarianskiej

Podwieczorek: Koktajl mango lassi
Składniki:

●    1 mango
●    1 szklanka jogurtu naturalnego
●    1 szczypta kardamonu

Przygotowanie:
Mango obierz ze skóry i pokrój w kostkę. Zmiksuj wszystkie składniki na gładki koktajl.

przepis na tosty na diecie fleksitariańskiej

Kolacja: Grzanki jajeczne z pomidorami
Składniki:

●    2 kromki chleba razowego
●    1 jajko
●    1 plaster sera żółtego
●    1 łyżka posiekanego szczypiorku
●    garść liści świeżej bazylii
●    1 łyżka posiekanej natki pietruszki

Przygotowanie:
Nastaw piekarnik na 190 stopni z termoobiegiem. Zetrzyj żółty ser. Dodaj do niego szczypiorek, świeżą bazylię, jajko i przyprawy. Wymieszaj. Chleb namocz w jajecznej masie i układaj na wyłożonej papierem do pieczenia blaszce. Piecz w piekarniku przez około 8–10 minut. Grzanki posyp natką pietruszki. Podaj ze świeżym pomidorem.

co gotować na diecie fleksitariańskiej

Jeśli nie masz czasu na przygotowywanie zdrowych posiłków bogatych w warzywa i owoce, pomocna może okazać się dieta pudełkowa. W cateringu dietetycznym często istnieje możliwość wykluczenia lub ograniczenia wybranych produktów.


Bibliografia:

  1. Derbyshire E.J.: Flexitarian Diets and Health: A Review of the Evidence-Based Literature. Front. Nutr. 3, 55, 2016.
  2. Tonstad S. i wsp.: Vegetarian diets and incidence of diabetes in the adventist health study-2. Nutr Metab Cardiovasc Dis (2013) 23(4).

 

Keto dieta wegetariańska
Przepisy, Porady dietetyka
26.11.2024

Dieta keto wege – założenia, efekty, przepisy

Przejście na keto dietę wegetariańską niewątpliwie jest wyzwaniem. Jednak wiele osób jest na tyle zdeterminowanych, by mu sprostać. Chociaż zbilansowanie takiej diety jest możliwe, w praktyce może okazać się naprawdę trudne – zwłaszcza bez odpowiedniej wiedzy czy wsparcia dietetyka. Dowiedz się, jak skomponować dietę keto bez mięsa oraz jakie przepisy wegetariańskiej diety keto warto wypróbować.

Dieta keto wege – założenia, efekty, przepisy
posiłek na diecie ketogenicznej
Przepisy, Porady dietetyka
22.11.2024

Dieta ketogeniczna – przeciwwskazania, czyli kto nie powinien stosować diety keto?

Dieta ketogeniczna zyskała w ostatnim czasie dużą popularność ze względu na szybkie efekty redukcji masy ciała. Social media szybko obiegła wieść o skuteczności żywienia ketogennego, co spowodowało, że model zyskał wielu zwolenników. Czy mody na keto styl życia to tylko chwilowy trend? Poznaj zdanie dietetyka i dowiedz się, kto nie może stosować diety ketogenicznej.

Dieta ketogeniczna – przeciwwskazania, czyli kto nie powinien stosować diety keto?
https://www.wygodnadieta.pl/adm_mda/blog/posts/edit/501
Przepisy, Porady dietetyka
19.11.2024

Dieta kolarza – przykłady posiłków idealnych przed i po treningu. Zalecenia żywieniowe dla cyklistów

Nie od dzisiaj wiadomo, że dobrze dobrane menu to nieodłączny element dobrego planu treningowego. Przemyślane posiłki w diecie kolarskiej mogą przyczynić się sukcesu sportowego, szybszej regeneracji i lepszej kondycji. Dowiedz się więcej o tym, jak poprawić wyniki z pomocą diety. Kolarz amator, szosowy i górski – każdy sportowiec może odczuć korzyści stosowania odpowiedniego menu.

Dieta kolarza – przykłady posiłków idealnych przed i po treningu. Zalecenia żywieniowe dla cyklistów

Sprawdź, jak smaczne może być odchudzanie

Catering dietetyczny WygodnaDieta.pl pozwala nie tylko tracić zbędne kilogramy, ale też jeść smacznie i zdrowo.

Wygodnadieta.pl (my) korzystamy z cookies i innych podobnych technologii
Jeśli zaakceptujesz wszystkie cookies, zapiszemy w Twoim urządzeniu cookies i inne pliki (ogólnie cookies) analityczne i marketingowe... więcej (w celu profilowanego marketingu). Jeśli odrzucisz wszystkie - zapiszemy tylko cookies techniczne, niezbędne dla działania naszych stron. Cookies możesz też ustawić samodzielnie (Ustawienia). Używamy cookies zgodnie z Polityką prywatności,... więcej
Ustawienia
Akceptuję