28.02.2024

Dieta nerkowa — co można jeść a czego lepiej unikać

dorosły i dziecko trzymający papier w kształcie nerki na teksturowanym niebieskim tle

Nerki odpowiadają za filtrowanie krwi, produkcję moczu i oczyszczanie organizmu z toksyn. Problemy związane z nerkami często wymagają kompleksowego podejścia do zmiany stylu życia. Dowiedz się, co można jeść przy niewydolności nerek i jakie składniki odżywcze są kluczowe w diecie przy chorych nerkach.

Spis treści:

  1. Dieta nerkowa – na czym polega?
  2. Dieta nerkowa – jakie produkty są zalecane?
    • Białko w diecie nerkowej 
    • Co jeść przy chorych nerkach?
  3. Dieta dobra na nerki – jakich produktów nie kupować?
    • Dieta w niewydolności nerek wzbogacona o fosfor, sód i potas
  4. Na jakie produkty zwracać szczególną uwagę w jadłospisie diety nerkowej?
  5. Dieta nerkowa – jakich efektów można się spodziewać?

Dieta nerkowa – na czym polega?

Dieta w chorobie nerek odgrywa kluczową rolę, ponieważ może w bezpośredni sposób wpływać na ich funkcjonowanie i regulować ich pracę. Podstawowa definicja diety nerkowej mówi o tym, że jest to dieta lekkostrawna, która przede wszystkim ma na celu odciążenie nerek.

Na wstępie należy jednak rozgraniczyć problem kamicy nerkowej i chorób, które skutkują nieprawidłową pracą lub niewydolnością tych narządów. Dieta przy kolce nerkowej ogranicza pokarmy zwiększające ryzyko powstawania kamieni w nerkach, a lista produktów zalecanych i niezalecanych jest uzależniona od rodzaju kamicy nerkowej. Natomiast dieta w niewydolności nerek obejmuje konkretne zalecenia, których restrykcyjność zmienia się wraz z postępowaniem choroby.

kobiece dłonie formujące znak serca

Kluczowym aspektem diety przy niewydolności nerek jest dostosowanie ilości białka, sodu, potasu, fosforu oraz płynów do indywidualnych potrzeb pacjenta. W przypadku niewydolności organy nie są w stanie efektywnie filtrować i wydalać nadmiaru składników z pożywienia, co może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Dlatego dieta dla nerek ma na celu zminimalizowanie obciążenia organów poprzez ścisłą kontrolę spożywanych składników odżywczych i płynów. Wpływ diety nerkowej na organizm jest kluczowy, ponieważ pomaga kontrolować poziom elektrolitów, zapobiega zatrzymywaniu płynów oraz wspiera ogólny stan zdrowia pacjenta. 

Warto rozważyć również dietę pudełkową z wyborem menu od Wygodnej Diety, która dzięki szerokiemu wachlarzowi dań i możliwości dopasowania kaloryczności pozwala na precyzyjne dostosowanie posiłków do potrzeb osób z niewydolnością nerek. Taki catering dietetyczny ułatwia kontrolę spożywanych składników oraz zapewnia wygodę codziennej dostawy.

Dieta przy kolce nerkowej oraz innych schorzeniach nerek może znacząco przyczynić się do złagodzenia objawów i poprawy jakości życia.

Sprawdź także: Dieta wątrobowa – zasady i wskazania do stosowania

Dieta nerkowa jest niezwykle istotna w kontekście leczenia, ale i zapobiegania chorobom nerek. Należy zwrócić uwagę nie tylko na wybór odpowiednich produktów, ale również metody przygotowywania dań.

Sałatka z gotowanym kurczakiem, ryżem i warzywami

Białko w diecie może w niektórych przypadkach obciążać nerki, dlatego czasem zaleca się zredukować jego ilość. W procesie metabolizowania białka pochodzącego z pożywienia powstają mocznik i kreatynina, które w przypadku niewydolności narządów nie mogą zostać usunięte z organizmu. W konsekwencji dochodzi do toksycznego gromadzenia się tych substancji, co może stanowić naprawdę poważne zagrożenie dla zdrowia. 

W diecie nerkowej zalecana ilość pełnowartościowego białka zależy od stadium choroby, które ocenia się na podstawie wartości przesączania kłębuszkowego (GFR):

  • GFR <30 ml/minutę – pacjent powinien w swojej codziennej diecie uwzględniać białko w ilości 0,6–0,8 g/kg;
  • GFR >30 ml/minutę – zalecane dzienne spożycie białka to ok. 1–1,4 g/kg. 

Należy zaznaczyć, że restrykcyjne zmiany związane ze spożyciem białka muszą być wprowadzane pod nadzorem lekarza i dietetyka klinicznego, ponieważ radykalne zmiany mogą zwiększać ryzyko wystąpienia niedożywienia i niedoborów pokarmowych.

surowa pierś z kurczaka

Zalecane źródła białka to przede wszystkim: chude mięso, ryby i białko jaj. Ważne jest, aby produkty białkowe były wysokiej jakości, a ich porcje były ściśle kontrolowane.

  • Produkty zbożowe, czyli węglowodany proste: ryż biały, makaron pszenny, ryżowy, pieczywo pszenne;
  • Mięso – gotowane podwójnie, jako preferowane źródło białka w diecie, w kontrolowanych ilościach: drób, wołowina, królik, wieprzowina, tuńczyk, dorsz;
  • Nabiał: mleko, jogurt;
  • Tłuszcze: oleje roślinne (oliwa, rzepakowy, lniany), masło;
  • Warzywa i owoce – obrobione termicznie, niskopotasowe: brokuły, marchew, kalafior, warzywa liściaste, jabłka i gruszki (bez skórki), arbuzy, winogrona, truskawki;
  • Zioła i przyprawy: zioła świeże lub suszone w kontrolowanych ilościach (bazylia, oregano, rozmaryn), czosnek, cebula, imbir – właściwości wspomagające naturalne oczyszczanie organizmu są nie bez znaczenia.

kawałki arbuza i truskawki

Dieta przy chorobie nerek nie odnosi się tylko do wyboru zalecanych produktów, ale także do sposobu ich przygotowania. Wskazane metody gotowania obejmują podwójne gotowanie i gotowanie tradycyjne, które – poprzez wypłukanie – pozwalają na zmniejszenie zawartości niektórych składników mineralnych. 

Zanim przejdziemy do konkretnych zaleceń dotyczących tego, jakich produktów należy unikać w diecie nerkowej, dokładniej przyjrzyjmy się temu, jak wyglądają restrykcje dotyczące spożycia kluczowych składników mineralnych w zależności od stadium choroby.

Zawartość fosforu, sodu i potasu w diecie nerkowej powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta, w zależności od stanu zdrowia oraz stopnia zaawansowania choroby.

Na początkowych etapach niewydolności nerek zaleca się umiarkowane ograniczenie fosforu, aby uniknąć gromadzenia się tego pierwiastka w organizmie i tym samym zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów z układem kostno-stawowym. W takim stanie klinicznym wskazuje się również na konieczność ograniczenia spożycia sodu do maksymalnie 2300 mg dziennie, co może pomóc w kontrolowaniu ciśnienia krwi i zmniejszyć ryzyko gromadzenia się płynów w organizmie.

grafika przedstawiająca nerki

W pierwszych stadiach chorób nerek zwykle nie wymaga się radykalnego ograniczenia spożycia potasu, chyba że u pacjenta występuje hiperkaliemia, czyli podwyższony poziom potasu we krwi. Niestety wraz z postępowaniem choroby nerek, podobnie jak w przypadku białka, ilość niektórych składników mineralnych ulega zmniejszeniu. 

W zaawansowanych stadiach niewydolności jeszcze bardziej istotne staje się znaczne ograniczenie fosforu. Zaleca się spożywanie ok. 800–1000 mg dziennie. W niektórych przypadkach wskazane może być dalsze ograniczanie spożycia sodu (1500–2000 mg dziennie) i potasu (maksymalnie 2000 mg dziennie).

Sprawdź także: Jak obliczyć zapotrzebowanie kaloryczne?

W przepisach diety nerkowej nie zaleca się wykorzystywania produktów, które mogą dodatkowo obciążać nerki, szczególnie tych zawierających wysokie ilości sodu, fosforu i potasu. Są to m.in.:

  • wysokoprzetworzone produkty spożywcze,
  • konserwy i gotowe dania,
  • podroby,
  • wędliny i produkty mięsne,
  • słone przekąski
  • fast foody i inne smażone produkty,
  • napoje gazowane i słodzone,
  • gotowe mieszanki przypraw i buliony w kostkach,
  • produkty z dodatkiem fosforanów,
  • nabiał o wysokiej zawartości fosforu (sery dojrzewające i przetwory mleczne),
  • bogate w potas owoce i warzywa, np.: banany, pomarańcze, ziemniaki, pomidory,
  • suszone owoce i orzechy,
  • pełnoziarniste produkty zbożowe,
  • kakao i czekolada.

owoce i warzywa bogate w potas (banan,pomarańcza,ziemniak,pomidor)

Pamiętaj, aby zawsze czytać etykiety produktów i unikać tych, które zawierają fosforany, dużą ilość soli czy wzmacniacze smaku. W przypadku chorób nerek ważne jest również dostosowanie diety do indywidualnych zaleceń lekarza lub dietetyka, a przydatny może okazać się catering dietetyczny ukierunkowany na dietoterapię. 

Stosowanie diety nerkowej przynosi istotne korzyści dla osób cierpiących na choroby nerek. Kluczowym i jednocześnie najbardziej pożądanym efektem jest zmniejszenie obciążenia narządów, co może pomóc spowolnić rozwój niewydolności, zwłaszcza w przypadku przewlekłej postaci choroby. 

Dieta na nerki, w której ograniczone zostają sód, potas i fosfor, pomaga w regulacji poziomu tych składników mineralnych we krwi, co jest kluczowe dla utrzymania równowagi elektrolitowej i zapobiegania powikłaniom.

 

Koktajle owocowo warzywne
Porady dietetyka
31.07.2025

Co jeść na plaży, żeby nie czuć się ciężko? Oto nasza lista

Plażujesz, chcesz się dobrze czuć i świetnie wyglądać w stroju kąpielowym? Zamiast ciężkich dań wybierz lekkie, orzeźwiające dania i przekąski, które dodadzą energii, nie obciążą układu pokarmowego i pomogą przetrwać upał. Sprawdź naszą listę smacznych i praktycznych pomysłów na plażowe jedzenie.

Co jeść na plaży, żeby nie czuć się ciężko? Oto nasza lista
Woda z dodatkami (cytryna, maliny itp.)
Porady dietetyka
31.07.2025

Jaki jadłospis warto stosować podczas wakacji w ekstremalnym upale?

Wysokie temperatury potrafią odebrać apetyt, obniżyć samopoczucie i zwiększyć ryzyko odwodnienia oraz problemów żołądkowo-jelitowych. W czasie ekstremalnych upałów, szczególnie podczas wakacji warto zwrócić uwagę nie tylko na to, co jemy, ale też jak przechowujemy i transportujemy żywność. Odpowiednio zaplanowany jadłospis pomoże przetrwać falę gorąca i będzie wspierać Twoje zdrowie i samopoczucie. Poznaj nasze wskazówki oraz zalecaną dietę podczas upałów.

Jaki jadłospis warto stosować podczas wakacji w ekstremalnym upale?
Gofry i lody
Porady dietetyka
28.07.2025

Jak jeść zdrowo w hotelowych bufetach all-inclusive? Oto nasze wskazówki

Wyjazd na wakacje all-inclusive to dla wielu czas relaksu, ale też spore wyzwanie dla tych, którzy na co dzień dbają o sylwetkę i zdrowie. Podpowiadamy, jak mądrze komponować posiłki na wakacjach w hotelowych bufetach, by jeść smacznie, czuć się lekko i wrócić z wakacji bez dodatkowych kilogramów.

Jak jeść zdrowo w hotelowych bufetach all-inclusive? Oto nasze wskazówki

Sprawdź, jak smaczne może być odchudzanie

Catering dietetyczny WygodnaDieta.pl pozwala nie tylko tracić zbędne kilogramy, ale też jeść smacznie i zdrowo.

Wygodnadieta.pl (my) korzystamy z cookies i innych podobnych technologii
Jeśli zaakceptujesz wszystkie cookies, zapiszemy w Twoim urządzeniu cookies i inne pliki (ogólnie cookies) analityczne i marketingowe... więcej (w celu profilowanego marketingu). Jeśli odrzucisz wszystkie - zapiszemy tylko cookies techniczne, niezbędne dla działania naszych stron. Cookies możesz też ustawić samodzielnie (Ustawienia). Używamy cookies zgodnie z Polityką prywatności,... więcej
Ustawienia
Akceptuję