06.12.2023

Dieta wrzodowa – co jeść a czego unikać w trakcie wrzodów?

zasady diety wrzodowej

Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy należy do jednych z najczęstszych patologii przewodu pokarmowego. Występuje u ok. 5–10% dorosłej populacji, a ponad 60% wrzodów obserwuje się w dwunastnicy. Mężczyźni chorują na nie ponad dwukrotnie częściej niż kobiety1. Jaka dieta jest najlepsza na wrzody? Jak powinna wyglądać dieta w chorobie wrzodowej? Co jeść, a czego nie wolno jeść przy wrzodach żołądka? Poznaj przepisy na obiad przy chorobie wrzodowej oraz sprawdź, jak powinien wyglądać jadłospis w tej chorobie.

Spis treści:

  1. Dieta wrzodowa – założenia i znaczenie żywienia w leczeniu
    • Podstawowe założenia diety wrzodowej dwunastnicy i żołądka
    • Białko w diecie przy chorobie wrzodowej
    • Tłuszcz w jadłospisie diety wrzodowej
    • Błonnik w przepisach diety przy wrzodach żołądka
  2. Co można jeść i pić podczas diety wrzodowej
  3. Jakich produktów unikać w trakcie diety wrzodowej?
  4. Dieta wrzodowa – przykładowy jadłospis

Dieta wrzodowa – założenia i znaczenie żywienia w leczeniu

Dieta na wrzody żołądka i dwunastnicy powinna być łatwostrawna i uboga w substancje pobudzające wydzielanie soku żołądkowego. Powinna zostać dopasowana indywidualnie i zawsze zaleca się uważną obserwację dziennika żywieniowego, by móc wyłapać produkty i potrawy, które wywołują lub nasilają dolegliwości. Dieta przy chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy stosowana jest w celu dostarczenia choremu wszystkich niezbędnych składników odżywczych (białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin i składników mineralnych), bez drażnienia chemicznego, mechanicznego i termicznego błony śluzowej żołądka i jelit. Ma za zadanie neutralizowanie soku żołądkowego i wyklucza produkty i potrawy pobudzające wydzielanie kwasu solnego. Jest kluczowa we właściwym leczeniu choroby. Podobny model żywienia – dieta refluksowa – stosowany jest także w refluksie żołądkowo-przełykowym.

Sprawdź także: Leczenie dietą. Czy można uzdrowić organizm za pomocą diety?

najważniejsze zasady diety wrzodowej

Podstawowe założenia diety wrzodowej dwunastnicy i żołądka

Posiłki w diecie wrzodowej należy spożywać regularnie, o jednakowych porach dnia, w niewielkich objętościach, najlepiej 5 razy dziennie. Dlaczego 5 posiłków to odpowiednia liczba? Ponieważ za każdym razem, gdy spożywamy posiłek, następuje wytwarzanie kwasu żołądkowego w ilości adekwatnej do objętości dania. Gdy zjada się małe porcje, do ich strawienia potrzeba niewiele kwasu. Natomiast w przypadku dużych dań kwasu wydziela się znacznie więcej, a jego duża ilość w chorobie wrzodowej jest drażniąca. W diecie bardzo istotna jest również odpowiednia temperatura potraw – nie powinny one być zbyt gorące ani zbyt zimne. Umiarkowana temperatura posiłków chroni bowiem przed przekrwieniem błony śluzowej żołądka.

Sprawdź także: Dlaczego należy jeść 5 posiłków dziennie?

źródła białka w diecie wrzodowej

Białko w diecie przy chorobie wrzodowej

Ilość białka w diecie wrzodowej żołądka i dwunastnicy należy zwiększyć do 1,2 g/kg mc. Wykazano bowiem, iż pełnowartościowe białko  pochodzące z mleka, twarogu, jaj, drobiu i ryb wiąże nadmiar kwasu solnego. Nie zaleca się jednak spożywania mleka w ilości większej niż 0,7–1 l/dobę, ponieważ początkowo po spożyciu, mleko działa łagodząco na żołądek, ale po wchłonięciu zawarty w nim wapń powoduje zwiększenie gastryny, która pobudza czynność wydzielniczą żołądka.

Tłuszcz w jadłospisie diety wrzodowej

Dieta w chorobie wrzodowej nie ogranicza w znacznym stopniu spożycia tłuszczu, który zmniejsza motorykę żołądka i ma zdolność hamowania wydzielania kwasu solnego. Zalecane są tłuszcze łatwostrawne, np.: masło, śmietanka i tłuszcze roślinne zmniejszające stężenie cholesterolu.

czy błonnik jest zalecany na diecie wrzodowej

Błonnik w przepisach diety przy wrzodach żołądka

W diecie wrzodowej żołądka i dwunastnicy – mimo istotnej roli błonnika w diecie – wskazane jest ograniczenie jego spożycia. Należy zatem wykluczyć: pieczywo razowe, grube kasze oraz surowe warzywa i owoce, które często dają objawy dyspeptyczne (powodują uczucie gniecenia, wzdęcia, nudności, pieczenie) i w sposób mechaniczny podrażniają błonę śluzową żołądka. Warzywa i owoce powinno się spożywać w postaci rozdrobnionej, najlepiej gotowane, bez pestek i skórki. Zalecenia te spełnia lekkostrawna dieta pudełkowa. Wydzielanie żołądkowe hamują też słabe roztwory cukru np. kompoty.

Dieta na wrzody żołądka i dwunastnicy uwzględnia potrawy przygotowane z wykorzystaniem odpowiednich technik kulinarnych. Zaleca się gotowanie w wodzie, na parze, w kombiwarach lub duszenie bez obsmażania na tłuszczu. Tłuszcz należy dodawać do gotowych potraw. Zupy i sosy można podprawiać zawiesiną z mąki i śmietanki lub mąki i mleka. W diecie wrzodowej można również spożywać zupy przecierane oraz gotowane warzywa i owoce, najlepiej w postaci rozdrobnionej. Z kolei soki owocowo-warzywne powinny być rozcieńczone, najlepiej mlekiem. Niewskazane w diecie wrzodowej są ciasta wyrabiane na stolnicy (oprócz makaronu typu nitki) oraz potrawy smażone i pieczone w sposób tradycyjny.

Wiele osób zastanawia się, czy w jadłospisie można uwzględnić banany. Dieta wrzodowa ich nie wyklucza i mogą być spożywane bez obaw jako element zróżnicowanego menu.

jadłospis na diecie wrzodowej

Co można jeść i pić podczas diety wrzodowej

Na diecie wrzodowej dozwolone są:

  • pieczywo: pszenne, jasne, czerstwe, półcukiernicze, drożdżowe; biszkopty,
  • dodatki do pieczywa: masło, twarożki, serki homogenizowane, jaja na miękko, jajecznica przygotowana na parze,
  • zupy: rosół jarski, zupa mleczna, krupnik z dozwolonych kasz, rozcieńczona zupa owocowa zupa ziemniaczana, zupy warzywne z dozwolonych warzyw,
  • dodatki do zup: bułki, grzanki, lane ciast, kluski biszkoptowe, kluski francuskie, makaron nitki, kasza manna, kasza jęczmienna, ryż, ziemniaki purée,
  • mięso, drób, ryby: chuda cielęcina, królik, kurczak, indyk, chude ryby: dorsz, sola, morszczuk, mintaj, sandacz, okoń, flądra,
  • napoje: słodkie mleko, mleko zsiadłe, niezakwaszone, jogurty, kawa zbożowa z mlekiem, słaba herbata z mlekiem, soki, napoje mleczno-owocowe, mleczno-warzywne, woda niegazowana; w umiarkowanych ilościach: słaba herbata, soki owocowe, warzywne, herbaty ziołowe, herbaty owocowe,
  • tłuszcz dodawany na surowo: np. masło, śmietanka, olej rzepakowy, oliwa z oliwek,
  • warzywa: młode, soczyste, gotowane, w formie purée, np.: marchew, dynia, kabaczki, buraki, szpinak, szparagi, skorzonera,
  • owoce: dojrzałe, soczyste, bez skórki i pestek, niekwaśne, jagodowe, winogrona, banany, brzoskwinie, morele, jabłka, najlepiej w postaci przecierów z owoców,
  • przyprawy: cukier, wanilia, sok z cytryny, pietruszka, koper, cynamon, w umiarkowanych ilościach można dodawać inne przyprawy np. melisę, jarzynkę, sól.

czego unikać na diecie wrzodowej

Jakich produktów unikać w trakcie diety wrzodowej?

Dieta w chorobie wrzodowej powinna ograniczać produkty i potrawy, które pobudzają czynność wydzielniczą żołądka. Zaliczamy do nich:

  • mocne rosoły,
  • buliony,
  • esencjonalne wywary warzywne,
  • esencjonalne wywary grzybowe,
  • galarety,
  • woda gazowana,
  • kwaśne napoje,
  • nierozcieńczone soki z owoców i warzyw,
  • alkohol (wino, piwo),
  • kawa naturalna,
  • mocna herbata,
  • produkty marynowane,
  • produkty wędzone,
  • potrawy pikantne,
  • potrawy słone,
  • potrawy smażone,
  • potrawy pieczone,
  • ostre przyprawy.

co jeść na diecie wrzodowej

Dieta wrzodowa – przykładowy jadłospis

Poniżej przedstawiamy przykładową dietę przy wrzodach żołądka. Przepisy trzeba jednak dopasować indywidualnie.

Śniadanie: kajzerka z masłem i gotowanym mięsem z kurczaka, kawa zbożowa z mlekiem, sok owocowo-warzywny

II śniadanie: jajecznica gotowana na parze

Obiad: zupa jarzynowa, mięso gotowane z indyka z ziemniakami purée

Podwieczorek: jogurt naturalny z pieczonym jabłkiem

Kolacja: kasza manna z przecierem jabłkowym, herbata z mlekiem

Jeśli potrzebujesz diety, ale nie masz czasu na przygotowywanie posiłków, pomocny może okazać się catering dietetyczny.

 


Bibliografia:

  1. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna 2019, tom 5, nr 1.

 

Keto dieta wegetariańska
Przepisy, Porady dietetyka
26.11.2024

Dieta keto wege – założenia, efekty, przepisy

Przejście na keto dietę wegetariańską niewątpliwie jest wyzwaniem. Jednak wiele osób jest na tyle zdeterminowanych, by mu sprostać. Chociaż zbilansowanie takiej diety jest możliwe, w praktyce może okazać się naprawdę trudne – zwłaszcza bez odpowiedniej wiedzy czy wsparcia dietetyka. Dowiedz się, jak skomponować dietę keto bez mięsa oraz jakie przepisy wegetariańskiej diety keto warto wypróbować.

Dieta keto wege – założenia, efekty, przepisy
posiłek na diecie ketogenicznej
Przepisy, Porady dietetyka
22.11.2024

Dieta ketogeniczna – przeciwwskazania, czyli kto nie powinien stosować diety keto?

Dieta ketogeniczna zyskała w ostatnim czasie dużą popularność ze względu na szybkie efekty redukcji masy ciała. Social media szybko obiegła wieść o skuteczności żywienia ketogennego, co spowodowało, że model zyskał wielu zwolenników. Czy mody na keto styl życia to tylko chwilowy trend? Poznaj zdanie dietetyka i dowiedz się, kto nie może stosować diety ketogenicznej.

Dieta ketogeniczna – przeciwwskazania, czyli kto nie powinien stosować diety keto?
https://www.wygodnadieta.pl/adm_mda/blog/posts/edit/501
Przepisy, Porady dietetyka
19.11.2024

Dieta kolarza – przykłady posiłków idealnych przed i po treningu. Zalecenia żywieniowe dla cyklistów

Nie od dzisiaj wiadomo, że dobrze dobrane menu to nieodłączny element dobrego planu treningowego. Przemyślane posiłki w diecie kolarskiej mogą przyczynić się sukcesu sportowego, szybszej regeneracji i lepszej kondycji. Dowiedz się więcej o tym, jak poprawić wyniki z pomocą diety. Kolarz amator, szosowy i górski – każdy sportowiec może odczuć korzyści stosowania odpowiedniego menu.

Dieta kolarza – przykłady posiłków idealnych przed i po treningu. Zalecenia żywieniowe dla cyklistów

Sprawdź, jak smaczne może być odchudzanie

Catering dietetyczny WygodnaDieta.pl pozwala nie tylko tracić zbędne kilogramy, ale też jeść smacznie i zdrowo.

Wygodnadieta.pl (my) korzystamy z cookies i innych podobnych technologii
Jeśli zaakceptujesz wszystkie cookies, zapiszemy w Twoim urządzeniu cookies i inne pliki (ogólnie cookies) analityczne i marketingowe... więcej (w celu profilowanego marketingu). Jeśli odrzucisz wszystkie - zapiszemy tylko cookies techniczne, niezbędne dla działania naszych stron. Cookies możesz też ustawić samodzielnie (Ustawienia). Używamy cookies zgodnie z Polityką prywatności,... więcej
Ustawienia
Akceptuję