Z jakiej diety przy hemoroidach skorzystać, aby problem zniknął?

Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze określane także potocznie jako żylaki odbytu, należą do najbardziej rozpowszechnionych chorób proktologicznych¹. Co możemy zrobić, gdy zmagamy się z hemoroidami? Co jeść na hemoroidy i jaka dieta sprawdzi się najlepiej przy hemoroidach? W poniższym artykule przedstawiamy, jak powinna wyglądać dieta przy żylakach odbytu.

Spis treści:

1. Objawy choroby hemoroidalnej i sposoby leczenia
2. Jak wygląda dieta przy hemoroidach?
3. Błonnik w diecie przy hemoroidach
4. Co jeść przy hemoroidach?
5. Czego nie jeść przy hemoroidach?
6. Jak zmiany w diecie pomogą w zapobieganiu nawracania problemu hemoroidów?

Objawy choroby hemoroidalnej i sposoby leczenia

Choroba hemoroidalna objawia się najczęściej krwawieniem, bólem, świądem czy nieprawidłową wydzieliną z odbytu. Przyczyna powstawania hemoroidów wciąż nie jest do końca jasna. 

Do czynników ryzyka najczęściej zaliczane są: 

• nieprawidłowa dieta (uboga w błonnik pokarmowy), 
• siedzący tryb życia 
• niska aktywność fizyczna,
• stres, 
• nieprawidłowa masa ciała, 
• palenie tytoniu, 
• spożywanie alkoholu,
• stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. 

Wybierając metodę leczenia hemoroidów, należy wziąć pod uwagę stopień i przebieg choroby, jej wpływ na jakość życia, poziom bólu, jaki powoduje oraz osobiste preferencje. Niezależnie od przebiegu, leczenie prawie zawsze rozpoczyna się od wskazania, jaka dieta przy hemoroidach powinna być stosowana i jakie modyfikacje w trybie życia warto wprowadzić. Na początku zazwyczaj zaleca się zwiększenie ilości błonnika i zwiększenie codziennej aktywności. 

Pierwszym krokiem w leczeniu żylaków odbytu jest zatem leczenie zachowawcze polegające na wdrożeniu diety przeciwzaparciowej. Czasami dodatkowo zastosowanie mają suplementy diety zawierające błonnik pokarmowy, leki doustne czy preparaty przeciwzapalne i miorelaksujące¹. 

Jak wygląda dieta przy hemoroidach?

Dieta na hemoroidy i zaparcia powinna być bogata w błonnik pokarmowy. Taki sposób odżywiania zapobiega zaparciom nawykowym i jest bardzo dobrą metodą leczenia. Aby jelita prawidłowo funkcjonowały, zalecane jest spożywanie co najmniej 25 g błonnika pokarmowego na dobę – u osób w wieku 19–65 lat – lub 20 g/dobę – u osób starszych. W przypadku zaparć jego ilość należy zwiększać stopniowo, w innym wypadku mogą pojawić się bóle brzucha, wzdęcia i uczucie „przelewania” w jelitach. 

Aby zapobiegać zaparciom, ważne jest także odpowiednie nawodnienie. Wskazane jest wypijanie 30 ml wody/kg m.c. W diecie na hemoroidy zalecane jest także spożywanie 4–5 posiłków dziennie².

Dieta bogatoresztkowa zalecana jest także w dietoterapii innych schorzeń i chorób np. w przypadku otyłości, hiperlipidemii czy cukrzycy. Stanowi ona także element dietoprofilaktyki nowotworów jelita grubego i kamicy żółciowej, dlatego z pewnością zwiększenie spożycia błonnika w diecie korzystnie wpłynie na organizm.

Błonnik w diecie przy hemoroidach

Błonnik w diecie powoduje rozluźnienie mas kałowych, ponieważ substancje resztkowe wiążą wodę i pęcznieją, co zwiększa masę stolca. Odpowiednia podaż błonnika w diecie przy hemoroidach ułatwia wypróżnianie bez nadmiernego parcia, ale także zmniejsza dolegliwości np. podrażnienia błony śluzowej odbytu. Poniżej przedstawiamy szczegółowo, co można, a czego nie wolno jeść przy hemoroidach.

Co jeść przy hemoroidach?

Dieta przy hemoroidach odbytu powinna być bogata w błonnik pokarmowy, którego źródłami są m.in.: warzywa, owoce oraz produkty zbożowe o niskim stopniu oczyszczenia. Warzywa i owoce dostarczają nie tylko błonnik, ale także cenne flawonoidy, które wykazują silne działanie antyoksydacyjne i należą do substancji zalecanych w leczeniu żylaków odbytu.

Zalecane jedzenie na hemoroidy to m.in.:

• warzywa, a szczególnie te, które można spożywać ze skórką: strączkowe (fasola, groch, groszek zielony, soczewica, soja, ciecierzyca, fasolka szparagowa) kapustne (kapusta biała, kapusta czerwona, włoska, brukselka), korzeniowe (buraki, marchew, brukiew), a także: pomidory, kalarepa, rzepa, kalafior, szpinak, rukola, sałata, ogórki,
• owoce bogate w błonnik: jeżyny, maliny, porzeczki, truskawki, agrest, śliwki, żurawina, jabłka, gruszki, banany, cytryny, morele, owoce suszone, np. daktyle, morele, śliwki, rodzynki,
• orzechy,
• mąki z niskiego przemiału i produkty przygotowane na jej bazie, pieczywo żytnie, graham, orkiszowe pełnoziarniste,
• kasze, np. kasza gryczana, pęczak,
• płatki zbożowe: pszenne, jęczmienne, owsiane, żytnie,
• otręby pszenne i owsiane.

W diecie przy hemoroidach oprócz jedzenia produktów zbożowych z pełnego ziarna, warzyw i owoców, pomocne może być także spożywanie fermentowanych produktów mlecznych np.: kefirów, maślanek i jogurtów. Istotną rolę odgrywają też zdrowe tłuszcze w diecie, których źródłami są np. awokado, orzechy i nasiona.

Sprawdź także: Dieta low FODMAP – wesprzyj swoje jelita

Czego nie jeść przy hemoroidach?

Jadłospis w diecie przy hemoroidach powinien być dopasowany indywidualnie. Ważne jest monitorowanie diety i obserwowanie, które czynniki wpływają na pogorszenie się objawów. 

W przypadku hemoroidów zaleca się, by ograniczone zostały m.in.:

• żyzność uboga w błonnik pokarmowy, np. białe pieczywo, ryż biały, kasza manna,
• czerwone mięso,
• fast foody,
• słodycze,
• ostre przyprawy np. pieprz cayenne, chili czy curry,
• alkohol.

Jak zmiany w diecie pomogą w zapobieganiu nawracania problemu hemoroidów?

Odpowiednio zbilansowana dieta na hemoroidy odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu dolegliwości, a także wspiera zdrowie układu pokarmowego i korzystnie wpływa na metabolizm. Doniesienia naukowe potwierdzają, iż dieta dostarczająca 20–30 g błonnika pokarmowego na dzień ma wpływ na zmniejszenie intensywności krwawień i świądu³. Zastosowanie diety bogatoresztkowej powinno być pierwszym krokiem, który należy podjąć przy nawracających hemoroidach i może być metodą zapobiegania hemoroidom.

Jeśli nie masz wiedzy dietetycznej albo czasu, by skomponować swój jadłospis, dobrym rozwiązaniem może być dieta pudełkowa dopasowana do Twoich potrzeb. Możesz skorzystać także z pomocy dietetyka, który przyjrzy się Twojej diecie i pomoże ją odpowiednio zbilansować. 

Sprawdź też: Dieta lekkostrawna – na czym polega?

Bibliografia:

1. Obcowska A., Kołodziejczak M., Choroba hemoroidalna – współczesne poglądy na temat etiopatogenezy oraz metod leczenia. Przegląd piśmiennictwa, Borgis - Nowa Medycyna 2/2016
2. Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., Dietoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014
3. Rivadeneira DE., Steele SR., Ternent C. i wsp., Practice parameters for the management of hemorrhoids (revised 2010), Dis Colon Rectum. 2011;54(9).
4. Alonso-Coello P, Mills E, Heels-Ansdell D, et al. Fiber for the treatment of hemorrhoids complications: a systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2006;101(1)