Dieta lekkostrawna może być zalecana w różnych schorzeniach i po operacjach, ale również w okresie ciąży czy po porodzie. Zastanawiasz się, co jeść w ciąży na diecie lekkostrawnej? Przepisy na klasyczne dania wydają Ci się nieodpowiednie? Dowiedz się, jak powinno wyglądać jedzenie lekkostrawne w ciąży i zainspiruj się przykładowym jadłospisem dla kobiet w ciąży przygotowanym przez dietetyka.
Spis treści
- Najlepsze produkty na diecie lekkostrawnej
- Przykładowy jadłospis dla kobiet w ciąży
- Znaczenie białka i błonnika w diecie dla kobiet w ciąży
- Jak dbać o zbilansowanie diety w ciąży?
- Jak uniknąć najczęstszych błędów dietetycznych w czasie ciąży?
- Wpływ diety lekkostrawnej na zdrowie matki i dziecka
Najlepsze produkty na diecie lekkostrawnej
Odżywianie w ciąży jest bardzo ważne nie tylko ze względu na zdrowie przyszłej mamy, ale i rozwój dziecka. Kobietom zaleca się regularne spożywanie pełnowartościowych posiłków bogatych w białko, zdrowe tłuszcze, produkty zbożowe z pełnego ziarna oraz witaminy i minerały. Ważne jest, aby dieta w ciąży była urozmaicona. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić dietę lekkostrawną, która pomaga uniknąć problemów trawiennych, takich jak zgaga czy wzdęcia.

Do produktów zalecanych na diecie lekkostrawnej w ciąży zaliczają się:
- produkty zbożowe z mąki oczyszczonej np. biały chleb, biały ryż, makaron pszenny, kasze: np. jaglana, manna;
- owoce, np.: banany, jabłka (bez skóry), jagody; owoce pod postacią musów i przecierów;
- warzywa, np.: marchewka, cukinia, dynia, ziemniaki (gotowane lub pieczone, bez skóry);
- chude mięso, np.: kurczak, indyk, wołowina, w postaci gotowanej, duszonej lub pieczonej;
- chude ryby, np.: dorsz, sandacz, gotowane lub pieczone;
- chudy nabiał, jeśli jest dobrze tolerowany, np.: mleko, twaróg, kefir;
- oleje roślinne, np. olej rzepakowy i oliwa z oliwek w umiarkowanych ilościach – jako dodatek do gotowego dania;
- napoje, np.: woda niegazowana, herbaty ziołowe i owocowe.
Poniżej prezentujemy także pomysły na śniadanie w ciąży i obiady dla ciężarnych, które są zgodne z zasadami diety lekkostrawnej.
Przykładowy jadłospis dla kobiet w ciąży
Nie masz pomysłu na dania, które zapewnią Ci sytość, ale nie obciążą przewodu pokarmowego? A może nie wiesz, jak przyrządzić lekkostrawną kolację w ciąży? Oto przykładowy lekkostrawny jadłospis dla kobiety ciężarnej:
Śniadanie: kanapki z masłem, chudą wędliną, sałatą i pomidorem

II śniadanie: płatki ryżowe z borówkami i musem truskawkowym

Obiad: ryba duszona w sosie jogurtowo-koperkowym z ryżem i gotowaną marchewką

Podwieczorek: jogurt naturalny z pieczonym jabłkiem

Kolacja: cukinia zapiekana z serem mozzarella i sosem pomidorowym

Jeśli chcesz zadbać o swoje odżywianie w ciąży, ale nie wiesz, jak powinna wyglądać dieta w ciąży w 1 trymestrze i w kolejnych, wypróbuj catering dietetyczny. To świetne rozwiązanie dla osób, które cenią sobie smaczne i zdrowe posiłki, ale na co dzień nie mają czasu na bilansowanie zdrowego jadłospisu.
Znaczenie białka i błonnika w diecie dla kobiet w ciąży
Zdrowa dieta w ciąży powinna być bogata w różnorodne źródła białka oraz w błonnik pokarmowy. Jego źródłem są m.in. pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa i owoce. Białko w diecie kobiety ciężarnej jest konieczne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju płodu, w tym do budowy tkanek, narządów, błon płodowych i łożyska oraz przyrostu beztłuszczowej masy ciała matki, budowy tkanek piersi czy produkcji mleka matki. Z kolei błonnik w diecie kobiety ciężarnej ma wpływ na regulację rytmu wypróżnień czy modulowanie mikrobioty jelitowej.
Sprawdź także: Błonnik pokarmowy – dlaczego jest tak ważny?
Jak dbać o zbilansowanie diety w ciąży?
Dieta kobiety ciężarnej powinna być opracowana zgodnie z podstawowymi zaleceniami zdrowego odżywiania, które prezentuje np. piramida zdrowego żywienia. Menu należy dopasować indywidualnie, m.in. pod względem zapotrzebowania kalorycznego i udziału makroskładników. Dieta powinna cechować się dużą gęstością odżywczą i uwzględniać zwiększone zapotrzebowanie na energię, składniki mineralne i witaminy. W czasie ciąży, oprócz zdrowej, pełnowartościowej diety należy stosować odpowiednio dobraną suplementację. Bardzo ważne jest również unikanie produktów, które mogą zaszkodzić dziecku, np. surowego i niedogotowanego mięsa oraz niepasteryzowanych produktów mlecznych. Warto ograniczyć również podroby, ponieważ zawierają one witaminę A, której nadmiar jest szkodliwy dla kobiety w ciąży.

Alkohol jest bezwzględnie zakazany, ponieważ nawet niewielka ilość może negatywnie wpłynąć na rozwój dziecka. Warto także ograniczyć spożycie cukrów prostych, szczególnie słodyczy, które dostarczają puste kalorie. Zamiast nich warto wybierać zdrowe przekąski, np. orzechy i pestki.
Dietę lekkostrawną dla kobiety ciężarnej warto skonsultować z dietetykiem lub lekarzem, w celu ustalenia konkretnych zaleceń żywieniowych i dobrania optymalnego sposobu żywienia. Lekarz u niektórych kobiet (np. w przypadku cukrzycy ciążowej), może zalecić stosowanie konkretnej diety.
Sprawdź także: Dieta lekkostrawna dla dziecka – zasady żywienia i przykładowe posiłki
Jak uniknąć najczęstszych błędów dietetycznych w czasie ciąży?
Częstym błędem kobiet ciężarnych jest jedzenie „za dwoje”, a nie dla dwojga. Wbrew pozorom zapotrzebowanie na energię w czasie ciąży znacząco zmienia się dopiero w drugim i trzecim trymestrze. W pierwszym trymestrze zaleca się zwiększenie energetyczności o 85 kcal, w kolejnych odpowiednio: o 285 kcal w drugim trymestrze i o 475 kcal w trzecim. Jednak, gdy u kobiety stwierdzono otyłość przed ciążą, zaleca się, aby kaloryczność diety nie przekraczała całkowitego wydatku energetycznego.
Kobiety ciężarne bardzo często spożywają również zbyt wiele kofeiny, co może negatywnie wpływać na rozwój płodu (zwiększa ryzyko poronienia, obumarcia płodu czy niskiej masy urodzeniowej).

Wpływ diety lekkostrawnej na zdrowie matki i dziecka
Dieta lekkostrawna może mieć bardzo istotny wpływ na zdrowie zarówno matki, jak i dziecka. Stosowanie nieobciążającego układu trawiennego jadłospisu jest bezpieczne dla matki i nie wpływa negatywnie na dziecko, o ile dieta jest dobrze zbilansowana i pokrywa zwiększone w czasie ciąży zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze.
Bibliografia
- WHO 2009: Infant and young child feeding Model chapter for textbooks for medical studies and allied health professionals.
- Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J. (red.), Normy żywienia człowieka dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.