Dieta Ornisha to program żywieniowy opracowany przez dr. Deana Ornisha — znanego kardiologa i profesora medycyny. Zyskała popularność dzięki udokumentowanej skuteczności w prewencji i leczeniu chorób serca. Dr Ornish stworzył tę dietę z myślą o osobach zmagających się z chorobami układu krążenia, ale jej zasady mogą być korzystne dla każdego, kto chce poprawić swoje zdrowie i samopoczucie. Dowiedz się, jakie są dokładne założenia diety Ornisha.
Spis treści:
- Na czym polega dieta Ornisha?
- Produkty rekomendowane na diecie Ornisha
- Czy dieta Ornisha jest skuteczna?
- Dieta Ornisha – wady i zalety
Na czym polega dieta Ornisha?
Dieta Deana Ornisha to sposób komponowania posiłków, w którym ogranicza się tłuszcze (zwłaszcza nasycone) oraz zwiększa ilość pokarmów roślinnych. Dr Ornish opracował swoją dietę z myślą o poprawie zdrowia serca i redukcji ryzyka chorób układu krążenia, a jadłospis obfituje w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty (węglowodany złożone), rośliny strączkowe oraz niskotłuszczowy nabiał.
Przepisy diety dr Ornisha nie są zupełnie pozbawione tłuszczu, ale zaleca się ścisłe kontrolowanie jego ilości i wykorzystywanie tylko konkretnych produktów. Bezwzględnie należy ograniczyć spożycie tłustego mięsa, przetworzonej żywności oraz cukru.
Zalecenia dr Ornisha odnoszą się nie tylko do jedzenia, ale również stylu życia. Wraz ze zmianami w jadłospisie zaleca się wprowadzić dodatkową aktywność fizyczną, ćwiczenia relaksacyjne i rytuały poprawiające higienę snu.
Dieta Ornisha została zaprojektowana z myślą o zdrowiu układu krążenia, ale jej zasady mogą przynieść korzyści dla ogólnego zdrowia. Jest to dieta, która promuje zdrowe nawyki żywieniowe i zmniejsza ryzyko rozwoju chorób przewlekłych — w tym problemów związanych z wysokim cholesterolem, otyłością czy zaburzeniami metabolicznymi.
Sprawdź także: Co znaczy być wegetarianinem? Porady, korzyści i zagrożenia
Produkty rekomendowane na diecie Ornisha
Jadłospis diety Ornisha należy komponować w oparciu o podział produktów spożywczych na pięć kategorii: od najzdrowszych do tych, które należy całkowicie wyeliminować. Najbardziej wskazane produkty to te, które dostarczają błonnik w diecie i niezbędne mikro- i makroskładniki, a jednocześnie są niskotłuszczowe.
Korzystne, ale w ściśle kontrolowanych porcjach, są produkty, które mogą dostarczać tłuszcze w diecie w nieco większych ilościach. Mimo tego wciąż są uznawane za zdrowe i wartościowe, dlatego uwzględnia się je w jadłospisie w niedużych ilościach.
Grupa pośrednich produktów obejmuje pokarmy, które można jeść okazjonalnie, a grupa niewskazanych te, które należy bardzo ograniczać. W ostatniej kategorii są składniki, które należy całkowicie wyeliminować z menu.
1. Najzdrowsze, zalecane produkty, to:
- warzywa,
- owoce,
- produkty pełnoziarniste: pieczywo razowe, brązowy ryż, gruboziarniste kasze, makarony razowe, płatki zbożowe grubo krojone,
- warzywa strączkowe – charakterystyka tych produktów sprawia, że są one zalecane w diecie na serce; w tej grupie znajdują się: soja, groch, soczewica, fasola, ciecierzyca.
2. Korzystne, ale zalecane w nieduzych ilościach:
- orzechy, pestki i nasiona,
- oleje roślinne – olej i lniany, oliwa,
- awokado.
3. Produkty, które mogą być spożywane okazjonalnie:
- oczyszczone produkty węglowodanowe: produkty z rafinowanej mąki pszennej, białe pieczywo,
- Niskotłuszczowe produkty mleczne: jogurt naturalny, kefiry, maślanki, chude twarogi, mleko <2%,
- białka jaj,
- owoce morza,
- ryby: łosoś, śledź, dorsz, tuńczyk.
4. Żywność, którą należy ograniczać:
- twarde sery,
- pełnotłusty nabiał,
- majonez,
- chude kawałki mięsa: drób, cielęcina,
- słodycze: ciastka, ciasta, słodkie przekąski,
- pozostałe gatunki ryb.
5. Produkty niewskazane, które należy zupełnie wykluczyć z menu:
- czerwone mięso,
- mięso przetworzone,
- podroby,
- śmietana,
- masło,
- żółtko.
Sprawdź także: Dlaczego warto jeść awokado?
Czy dieta Ornisha jest skuteczna?
Dieta Ornisha jest jednym z dobrze przebadanych modeli diet w kontekście zdrowia serca. Nie tylko sam Dr Dean Ornish, ale także inni lekarze i dietetycy przeprowadzili wiele badań, które faktycznie dowodzą efektów diety Ornisha.
Program został zaprojektowany, aby nie tylko zapobiegać chorobom serca, ale także spowalniać ich rozwój. Badania wykazały, że osoby stosujące menu diety Ornisha doświadczają znaczącej poprawy w zakresie zdrowia serca i przepływu krwi, a poziom cholesterolu LDL i stan zapalny ulegają obniżeniu.
Dieta Ornisha znajduje również zastosowanie w kontrolowaniu wagi. Osoby stosujące ten model odżywiania często zauważają spadek masy ciała. Ten efekt jest także korzystny dla serca i ogólnego stanu zdrowia, jednak warto zaznaczyć, że nie jest to główne założenie diety. Odchudzanie dietą Ornisha to swego rodzaju „efekt uboczny” przestrzegania zaleceń. Oczywiście należy podkreślić, że utrata tkanki tłuszczowej jest możliwa tylko wtedy, jeśli utrzymywany jest deficyt kaloryczny. Jednak niskotłuszczowy charakter diety zdecydowanie temu sprzyja.
Dieta Ornisha – wady i zalety
Dieta Ornisha ma wiele zalet, ale także pewne wady. Do jej pozytywnych aspektów należy przede wszystkim jej skuteczność w zapobieganiu i leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego. Sama dieta jest bogata w błonnik, witaminy i składniki mineralne, jednak wymaga dobrej znajomości wartości odżywczej produktów roślinnych, czyli tych, które powinny być najczęściej spożywane.
Jest to także dieta bardzo restrykcyjna, co wiąże się z tym, że jej przestrzeganie przez długi czas może być trudne. Co ważne, nieumiejętne ograniczenie tłuszczów może prowadzić do niedoboru niektórych niezbędnych kwasów tłuszczowych, a tym samym negatywnie wpływać na wiele ważnych procesów. Ponadto eliminacja wielu produktów spożywczych może prowadzić do niedoborów witamin i składników mineralnych – zwłaszcza witaminy B12, żelaza, wapnia i cynku. Diety oparte głównie na produktach roślinnych zwiększają prawdopodobieństwo rozwoju anemii i osteoporozy.
Osoby stosujące dietę Ornisha mogą potrzebować dodatkowej suplementacji, aby zapewnić sobie odpowiednią dawkę wszystkich niezbędnych składników odżywczych, przy jednoczesnym trzymaniu się zasad jadłospisu diety Ornisha. Wady i zalety menu warto dokładnie przeanalizować przed zmianą sposobu żywienia. Dla każdego, kto nie czuje się na siłach do samodzielnego komponowania menu, rozwiązaniem może być dieta pudełkowa w 100% dostosowana do indywidualnych potrzeb i celów zdrowotnych.
Wskazania do stosowania diety sercowej Ornisha
Dieta Ornisha jest zalecana przede wszystkim dla osób z chorobami serca lub z wysokim ryzykiem ich rozwoju. Może być również korzystna dla osób z nadwagą lub otyłością.
Niemniej jednak dieta Ornisha nie jest dla każdego. Ze względu na restrykcyjny charakter osoby zdrowe, które nie mają specyficznych wskazań do eliminacji tłuszczów, mogą nie potrzebować tak radykalnej diety. Nie zaleca się jej także kobietom w ciąży i karmiącym piersią, u których tłuszcze w diecie spełniają bardzo wiele ważnych funkcji – zarówno dla zdrowia matki, jak i dziecka.
Mimo że jadłospis diety Ornisha może przynosić korzystne efekty, według oficjalnych zaleceń żywieniowych w chorobach układu sercowo-naczyniowego, najlepszym rozwiązaniem jest nadal dieta DASH (śródziemnomorska). Dieta DASH promuje spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów oraz niskotłuszczowego nabiału, a także na ograniczenie soli, cukru i tłuszczów nasyconych. Wskazane jest spożywanie oliwy z oliwek, ryb, orzechów, nasion i pestek. Jest to modelowy sposób odżywiania w chorobach układu krążenia, zalecany przez lekarzy. Osoby, które chcą zastosować dietę Ornisha, powinny skonsultować się z dietetykiem, aby upewnić się, że jest to odpowiedni wybór.
