Dieta bezglutenowa dla niemowlaka czy starszego dziecka może stanowić spore wyzwanie. Jaki chleb bezglutenowy dla dzieci wybrać? Jakie produkty będą wskazane, a jakie niewskazane na diecie bezglutenowej dla dziecka z celiakią? Jeśli Twoje dziecko choruję na celiakię lub ma alergię na pszenicę i wymaga diety bezglutenowej, to poniższy artykuł jest właśnie dla Ciebie.
Spis treści:
- Założenia diety bezglutenowej dla dzieci
- Dieta bezglutenowa dla dzieci – produkty wskazane
- Dieta bezglutenowa dla dzieci – produkty niewskazane
- Czy dieta bezglutenowa dla dzieci ma sens?
- Dieta bezglutenowa – przepisy dla dzieci
Założenia diety bezglutenowej dla dzieci
Założeniem diety bezglutenowej dla dzieci jest całkowita eliminacja z diety dziecka glutenu – białka obecnego w niektórych zbożach. Oznacza to wykluczenie:
- gliadyny obecnej w pszenicy,
- sekaliny obecnej w życie,
- horderiny znajdującej się w jęczmieniu.
Dietę bezglutenową u dzieci stosuje się w przypadku:
- celiakii,
- alergii na białka zbóż glutenowych,
- choroby Dühringa (skórna manifestacja celiakii)
- nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten.
Dieta bezglutenowa dla dzieci – produkty wskazane
W diecie bezglutenowej dla dzieci dozwolone są:
- zboża: kukurydza, ryż (biały, brązowy, dziki), proso, gryka, amarantus, sorgo, teff, quinoa (komosa ryżowa), tapioka, maniok, sago, owies oznaczony jako bezglutenowy,
- mąki: kukurydziana, ryżowa, gryczana, jaglana, amarantusowa (oznaczone jako bezglutenowe),
- kasze: kukurydziana, jaglana, gryczana,
- płatki: kukurydziane, ryżowe, gryczane,
- otręby: ryżowe, kukurydziane,
- skrobia: kukurydziana, ryżowa, pszenna bezglutenowa,
- makarony: przygotowane z mąk bezglutenowych, oznaczone jako bezglutenowe, np. kukurydziane, ryżowe,
- pieczywo: przygotowane z mąk bezglutenowych, oznaczone jako bezglutenowe,
- produkty naturalnie pozbawione glutenu, np.: popcorn, chrupki kukurydziane, ryż preparowany, kaszki dla niemowląt ryżowe i kukurydziane, bułka tarta bezglutenowa, komunikanty i opłatki niskoglutenowe.

Dieta bezglutenowa dla dzieci – produkty niewskazane
Zboża, których nie powinny zawierać dania bezglutenowe dla dzieci, to:
- żyto, jęczmień, pszenica, pszenżyto, orkisz, kamut, samopsza i płaskurka (gatunki pszenicy), zwykły owies (ze względu na zanieczyszczenia),
Niedozwolone w diecie są zatem:
- mąki: pszenna, żytnia, jęczmienna, owsiana (ze względu na zanieczyszczenia),
- kasze: manna, kuskus, jęczmienna (perłowa, pęczak, mazurska), bulgur, owsiana (ze względu na zanieczyszczenia), kaszki zbożowe błyskawiczne,
- płatki: pszenne, jęczmienne, żytnie, owsiane,
- otręby: pszenne, żytnie, jęczmienne,
- makarony: pszenne, zwykłe gryczane, żytnie,
- pieczywo: pszenne, jęczmienne, żytnie (np. chleb biały i razowy, chleb chrupki, bułki, maca, pumpernikiel, precle) oraz inne nieoznaczone jako bezglutenowe.
Warto rozważyć także dietę pudełkową niskoglutenową od Wygodnej Diety, która oferuje zbilansowane posiłki przygotowane specjalnie dla osób z nadwrażliwością na gluten. Taki catering dietetyczny może znacznie ułatwić codzienne planowanie posiłków i zapewnić bezpieczeństwo żywieniowe dzieciom na diecie niskoglutenowej.
Sprawdź także: Dieta bez glutenu i nabiału
Czy dieta bezglutenowa dla dzieci ma sens?
Dla kogo dieta bezglutenowa sprawdzi się najlepiej? Dieta bezglutenowa dla dzieci może mieć sens w określonych sytuacjach, jednak nie jest konieczna dla wszystkich dzieci. U tych, które nie mają celiakii, alergii na pszenicę lub nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten, dieta bezglutenowa nie jest konieczna i może nie przynosić żadnych korzyści zdrowotnych. Nie istnieją także żadne rekomendacje towarzystw naukowych, które zalecałyby rutynowo dietę bezglutenową dla dzieci autystycznych[1]. Istnieje ryzyko, że eliminacja glutenu bez wyraźnej potrzeby będzie prowadzić do niedoborów żywieniowych, ponieważ produkty bezglutenowe mogą zawierać mniej witamin i minerałów, a także mogą cechować się mniejszą zawartością błonnika pokarmowego. Dodatkowo, z uwagi na większe spożycie produktów bezglutenowych takich jak ryż czy kukurydza, dieta ta może być bogatsza w szkodliwy arsen i mykotoksyny.
Sprawdź także: Dieta bezglutenowa – dla kogo, na czym polega, zalecenia

Dieta bezglutenowa – przepisy dla dzieci
Zastanawiasz się, jakie dania bezglutenowe u dzieci sprawdzą się najlepiej, jak zachęcić dziecko do zdrowego jedzenia czy jak zachęcić dziecko do jedzenia warzyw? Kluczowe są: kreatywność, bycie dla dziecka dobrym wzorem do naśladowania oraz angażowanie pociechy w przygotowywanie posiłków. Nawet wielkanoc bez glutenu i laktozy czy święta Bożego Narodzenia nie muszą być wyzwaniem, jeśli na stole znajdą się bezpieczne dla malucha potrawy podane w atrakcyjnej formie. Warto odpowiednio wcześnie przygotować się do tego typu wydarzeń i wyszukać specjalne przepisy bezglutenowe dla dzieci. Obecnie dostępnych jest coraz więcej restauracji serwujących dania bezglutenowe, z których można zamówić świąteczne posiłki i dania bezglutenowe dla dzieci. Na rynku dostępny jest catering dietetyczny oferujący menu niskoglutenowe, co może być pomocne dla wielu rodzin, które muszą gotować z jak najmniejszą ilością glutenu.
Poniżej przedstawiamy przykładowy jadłospis dla dzieci na diecie bezglutenowej.
Śniadanie: płatki owsiane bezglutenowe z bananem i masłem orzechowym

II śniadanie: jogurt, orzechy nerkowca i garść malin i borówek
Obiad: ryż, gotowane mięso z kurczaka w sosie jogurtowym, warzywa gotowane na parze: brokuł i kalafior

Podwieczorek: placuszki bezglutenowe z sosem truskawkowym
Kolacja: pieczywo bezglutenowe z twarożkiem i rzodkiewką
Bibliografia:
- Croall I.D. i wsp., Gluten and Autism Spectrum Disorder, „Nutrients”, 2021 9; 13 (2).
- Włodarek D. i wsp., Dietoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2014.