Odpowiednie przygotowanie do badań diagnostycznych wpływa na prawidłowe wyniki oraz zapobiega konieczności powtarzania badań. Często zalecanym sposobem żywienia przed badaniami jest bezpestkowa dieta lekkostrawna. Umożliwia szybkie opróżnienie przewodu pokarmowego, co jest niezbędne do uzyskania pełnego obrazu diagnostycznego. Poznaj praktyczne wskazówki dotyczące diety lekkostrawnej przed kolonoskopią i gastroskopią.
Spis treści:
- Podstawy diety lekkostrawnej przed badaniami
- Śniadania lekkostrawne – co jeść przed badaniem krwi?
- Obiady, które nie obciążają układu pokarmowego
- Kolacje przed badaniem na drugi dzień – pomysły na lekkie dania
- Produkty zakazane przed badaniami
Podstawy diety lekkostrawnej przed badaniami
Do badań diagnozujących choroby przewodu pokarmowego, które wymagają szczególnego przygotowania, należą m.in. gastroskopia i kolonoskopia. Dieta lekkostrawna w obu przypadkach ma kluczowe znaczenie dla wiarygodności wyników. Badania te polegają na wprowadzeniu do układu trawiennego pacjenta specjalnego przewodu z kamerą na końcu. Sprzęt pomaga w ocenie stanu przełyku, żołądka lub jelit. Jadłospis diety lekkostrawnej przed kolonoskopią powinien więc uwzględniać posiłki lekkie, nieobciążające przewodu pokarmowego.
- Głównymi źródłami węglowodanów w diecie powinny być produkty ubogie w błonnik pokarmowy (na przykład białe pszenne pieczywo, a nawet czerstwe), kasze drobnoziarniste (np. kasza manna, jęczmienna perłowa, kuskus) oraz płatki ryżowe, jaglane lub błyskawiczne owsiane.
- Warzywa i owoce lepiej spożywać po obróbce termicznej, bez skórki i pestek, aby jeszcze bardziej zwiększyć strawność posiłków. Zabrania się spożywania warzyw wzdymających, kapustnych oraz nasion roślin strączkowych. Niezalecane jest jedzenie gruszek i śliwek oraz owoców drobnopestkowych, do których należą: maliny, truskawki, jagody, agrest, porzeczki.
- Żywność bogata w białko powinna być niskotłuszczowa. Zalecane jest spożywanie chudego białego mięsa (np. kurczaka lub indyka), chudych ryb morskich (np. dorsza, mintaja), jaj oraz niskotłuszczowych produktów mlecznych.
- Z tłuszczów dozwolone są oleje roślinne (oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany na zimno). Z diety przed badaniem należy wyeliminować orzechy i nasiona, które są bogate w tłuszcze oraz błonnik pokarmowy. Pieczywo można bardzo cienko smarować masłem lub miękką margaryną.
Dietę lekkostrawną po kolonoskopii należy stosować przez 1 dzień. Mocne ograniczenie spożycia składników odżywczych może doprowadzić do nadmiernych skurczów jelit po zjedzeniu dużego posiłku, przez co możliwe jest wystąpienie biegunek i bólu brzucha. Najlepiej po kolonoskopii zjeść posiłek o konsystencji płynnej: zupę, koktajl, kisiel lub budyń.
Lekarze zalecają też stosowanie diety lekkostrawnej przed rezonansem, ale wystarczy utrzymywać ją przez 2 dni przed badaniem. Dodatkowo na dzień przed badaniem po godzinie 14 nie zaleca się już nic jeść, a w dniu badania nie można już ani jeść, ani pić.
Jeszcze krócej trwa dieta lekkostrawna przed gastroskopią. Badanie wykonuje się na czczo, co najmniej 6 godzin po ostatnim posiłku (najlepiej, aby był płynny).
Śniadania lekkostrawne – co jeść przed badaniem krwi?
Większość badań laboratoryjnych wykonuje się na czczo, co oznacza, że ostatni posiłek można zjeść ok. 12–14 godzin przed badaniem. Jeśli wizyta jest zaplanowana na wieczór, o poranku można zjeść lekkostrawne śniadanie. Może to być:
- jajecznica na parze z chlebem pszennym i pomidorem bez skórki,
- ryżanka z gotowanym jabłkiem i cynamonem,
- kanapki z chleba pszennego z domową wędliną z indyka, jajkiem gotowanym i sałatą,
- jaglanka z bananem,
- omlet z musem z gotowanej brzoskwini.
Sprawdź także: Dieta lekkostrawna dla dziecka — zasady żywienia i przykładowe posiłki
Obiady, które nie obciążają układu pokarmowego
W obiadach diety lekkostrawnej ważna jest wielkość porcji. Zazwyczaj dania obiadowe są kojarzone z największym posiłkiem w ciągu całego dnia. W diecie łatwostrawnej należy przygotowywać małe porcje obiadowe, zawierające produkty ubogoresztkowe.
Dobre pomysły na obiad diety łatwostrawnej to:
- gotowana pierś z kurczaka z ziołami z gotowanymi ziemniakami i blanszowanym szpinakiem,
- gulasz z piersi indyka w sosie na bazie jogurtu z kaszą jęczmienną perłową,
- pieczony w folii mintaj z marchewką, korzeniem pietruszki i selerem
- dorsz gotowany na parze z ziemniakami i kalafiorem,
- pieczone udko z kurczaka w ziołach z kaszą kuskus i duszoną marchewką,
- makaron z indykiem i gotowanymi brokułami.
Sprawdź także: Dieta lekkostrawna po operacji – przykładowy jadłospis oraz jak długo powinna trwać?
Kolacje przed badaniem na drugi dzień – pomysły na lekkie dania
Co jeść na kolację przed badaniami diagnostycznymi? Kolacja to zazwyczaj ostatni posiłek przed badaniem endoskopowym. Aby uzyskać jak najlepsze wyniki i uniknąć konieczności powtarzania badania diagnostycznego, najlepiej na kolację zjeść lekki posiłek półpłynny lub płynny.
Oto kilka pomysłów na lekkie i zdrowe kolacje diety łatwostrawnej:
- koktajl z jogurtu naturalnego z gotowanymi płatkami jaglanymi i gotowanym bananem,
- zupa krem z marchewki,
- budyń na mleku z musem z gotowanego mango,
- zupa pomidorowa z ryżem białym,
- zupa krem z pieczonej cukinii.
Jeśli nie czujesz się na siłach, by samodzielnie przygotować dania diety lekkostrawnej, lub po prostu nie masz na to czasu, zamów catering dietetyczny dopasowany do Twoich potrzeb.
Produkty zakazane przed badaniami
Przed badaniami diagnostycznymi z diety należy wykluczyć:
- ciemne pieczywo, gruboziarniste kasze, pełnoziarniste makarony,
- surowe warzywa, warzywa kapustne, wzdymające, nasiona roślin strączkowych,
- owoce ze skórką, owoce drobnopestkowe, gruszki, śliwki,
- tłuste potrawy, dania smażone i duszone z obsmażaniem,
- pieczywo cukiernicze, słodycze, słone przekąski,
- przetworzone produkty mięsne: parówki, pasztety, kabanosy, kiełbasy,
- pełnotłuste mleko i produkty mleczne.