Coraz więcej osób zmaga się z nawracającymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Zapalenie żołądka, zapalenie dwunastnicy i refluks są jednymi z najczęściej występujących problemów, które dotykają górną część układu pokarmowego. W każdym z wymienionych przypadków to, co jemy, ma ogromne znaczenie w leczeniu i zapobieganiu ponownemu występowaniu tych schorzeń. Jak powinien wyglądać jadłospis diety przy zapaleniu żołądka?
Zapalenie żołądka a dieta
Zapalenie żołądka to stan zapalny błony śluzowej żołądka, który może prowadzić do szeregu dolegliwości, takich jak dyskomfort, ból, nudności czy problemy trawienne. Czynnikiem, który ma istotny wpływ na kontrolę i leczenie zapalenia żołądka, niepodważalnie jest dieta.
Zapalenie żołądka jest często wynikiem infekcji bakterii Helicobacter pylori. Może być także spowodowane nadmiernym spożyciem alkoholu, długotrwałym stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) czy przewlekłym stresem. Bez względu na przyczynę, stan ten prowadzi do podrażnienia i uszkodzenia błony śluzowej żołądka, co może przekładać się na szereg nieprzyjemnych objawów.
Sposób odżywiania ma kluczowe znaczenie w kontrolowaniu objawów choroby i wspomaganiu procesu leczenia. Niektóre pokarmy i napoje mogą pogarszać stan, podczas gdy inne mogą pomóc w łagodzeniu objawów i wspierać pracę układu trawiennego.
Kluczowa w leczeniu i zapobieganiu chorobie jest dieta na zapalenie żołądka. To, co każdego dnia spożywamy, ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie układu trawiennego, w tym również na stan błony śluzowej żołądka. Dieta przy zapaleniu żołądka ma łagodzić podrażnienia i pomagać w niwelowaniu negatywnych dolegliwości i objawów, które są wynikiem występującego stanu zapalnego żołądka. Dieta niezbilansowana i ciężkostrawna natomiast przyczynia się do pogorszenia stanu zdrowia.
Zapalenie żołądka a refluks i zapalenie dwunastnicy
U osób cierpiących na zapalenie żołądka zazwyczaj występuje refluks żołądkowo-przełykowy, jednak nie każdy pacjent go doświadcza. Niektóre osoby mogą cierpieć na refluks bez zapalenia żołądka. Z uwagi na bliskość anatomiczną i bezpośrednie połączenie w układzie trawiennym równie często u pacjentów można zaobserwować współwystępowanie zapalenia żołądka i dwunastnicy. Dieta w takich przypadkach może pomóc zniwelować przykre dolegliwości obu chorób.
Jaką dietę stosować przy stanie zapalnym żołądka?
Osoby doświadczające stanu zapalnego żołądka powinny wprowadzić jadłospis lekkostrawny z uwzględnieniem zasad diety przeciwzapalnej. Celem połączenia tych dwóch modeli odżywiania jest zminimalizowanie podrażnienia żołądka, łagodzenie objawów oraz wspieranie procesu gojenia. Dieta lekkostrawna nie obciąża nadmiernie układu pokarmowego, natomiast dieta przeciwzapalna wspomaga regenerację śluzówki żołądka.
Oto najważniejsze zasady diety przy zapaleniu żołądka:
- Spożywaj regularne, małe posiłki.
- Wybieraj pokarmy o niskiej zawartości tłuszczu: chude mięso drobiowe, ryby (np. dorsz) i roślinne źródła białka (np. tofu).
- Gotuj na parze, piecz w rękawie, duś lub gotuj, zamiast smażyć.
- Spożywaj owoce i warzywa, jednak nie na surowo. Są bogatym źródłem antyoksydantów, które pomagają zwalczać stan zapalny, a obróbka termiczna znacząco ułatwia ich trawienie.
- W pierwszej kolejności wybieraj oczyszczone (białe, pszenne) niskobłonnikowe produkty zbożowe. Przy dobrej tolerancji możesz spożywać też produkty o większej zawartości rozpuszczalnego w wodzie błonnika pokarmowego – np. drobną kaszę jęczmienną lub płatki owsiane błyskawiczne. Błonnik rozpuszczalny nie podrażnia śluzówki żołądka i dwunastnicy.
- Pij minimum 2 l wody niegazowanej w ciągu dnia – nawodnienie jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i pomaga w procesie trawienia.
- Unikaj pokarmów przetworzonych i bogatych w cukry proste.
- Włącz do diety zdrowe tłuszcze, zwłaszcza kwasy tłuszczowe omega-3 – mają bardzo silne właściwości przeciwzapalne. Do najlepszych źródeł kwasów omega-3 należą tłuste ryby morskie. W przypadku zapalenia żołądka, warto sięgać po łososia przygotowywanego na parze. Kwasy z rodziny n-3 znajdują się również w siemieniu lnianym, które w diecie łatwostrawnej można wprowadzać w zmielonej postaci, jako dodatek do potraw przygotowywanych na zimno.
- Wybieraj niskotłuszczowy nabiał. Włącz do diety chudy twaróg i w zależności od indywidualnej tolerancji fermentowane produkty mleczne, takie jak jogurt, kefir, lub maślanka
Pamiętaj, że każda dieta powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb i preferencji, dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest także catering dietetyczny. Wybierając odpowiedni wariant diety pudełkowej, nie musisz się martwić o to, czy dostarczasz organizmowi wszystko, czego potrzebuje, a możesz znacząco poprawić swoje zdrowie i samopoczucie.
Sprawdź też: Leczenie dietą. Czy można uzdrowić organizm za pomocą diety?
Czego nie jeść przy zapaleniu żołądka?
Dieta przy przewlekłym zapaleniu żołądka może być nieocenionym sposobem na skrócenie czasu rekonwalescencji i złagodzenie negatywnych objawów stanu zapalnego żołądka. Co jeść, a czego unikać?
W przepisach diety przy zapaleniu żołądka nie mogą pojawiać się:
- alkohol – jest jednym z głównych czynników podrażniających błonę śluzową żołądka. Przy przewlekłym zapaleniu dieta absolutnie nie może go uwzględniać.
- napoje zawierające kofeinę – kawa, mocna herbata czy napoje energetyczne mogą zwiększać produkcję kwasu żołądkowego i podrażniać żołądek.
- pokarmy tłuste i smażone – tłuszcze w diecie są niezbędnym elementem, jednak ich duża zawartość zwiększa produkcję kwasu żołądkowego, przedłuża czas przebywania jedzenia w żołądku i dwunastnicy oraz spowalnia procesy trawienia, co może prowadzić do zaostrzenia objawów zapalenia żołądka.
- ostre przyprawy i sosy – zwłaszcza papryczka chili – właściwości kapsaicyny (głównej substancji aktywnej w chili) wykazują działanie podrażniające błonę śluzową i pobudzające produkcję kwasu solnego.
- niektóre owoce i warzywa – pomimo że owoce i warzywa są kluczowym elementem każdej zdrowej diety, niektóre z nich nie są zalecane w diecie przy zapaleniu żołądka i refluksie. Pomidory, warzywa kapustne, cebula, czosnek, a także owoce cytrusowe mogą wywoływać negatywne objawy u osób z zapaleniem i powodować refluks oraz podrażnienia.
- produkty wysokobłonnikowe – nierozpuszczalny błonnik pokarmowy może podrażniać błonę układu pokarmowego. Nie zaleca się spożywania pełnoziarnistych produktów zbożowych, takich jak: pieczywo razowe, pieczywo z dodatkiem nasion i pestek, grubych kasz (gryczanej, pęczak), mąki pełnoziarnistej i nasion roślin strączkowych.
- produkty zawierające laktozę – u niektórych osób z zapaleniem żołądka laktoza może powodować dodatkowe dolegliwości. Nie warto jednak rezygnować z nabiału, zamiast tego lepszym rozwiązaniem jest dieta bezlaktozowa.
- napoje gazowane – mogą prowadzić do zwiększenia produkcji kwasu żołądkowego, co może zaostrzyć objawy zapalenia.
Warto mieć na uwadze, że każdy organizm reaguje inaczej na różne pokarmy. Jeżeli zauważysz, że określone składniki powodują zaostrzenie objawów, najlepiej wyeliminować je z diety.
Produkty wskazane przy zapaleniu żołądka
Podczas zapalenia żołądka ważne jest, aby spożywać produkty, które nie podrażniają błony śluzowej żołądka i jednocześnie dostarczają niezbędne składniki odżywcze.
- Owoce i warzywa o niskiej zawartości kwasów: melony, dynia, ziemniaki, marchew, cukinia, brokuły, kalafior czy seler zawierają błonnik rozpuszczalny, który wspomaga trawienie i równocześnie nie podrażnia błony śluzowej żołądka. Sprzeczne opinie dotyczą spożywania bananów. Zapalenie żołądka może powodować, że niektóre osoby będą te owoce źle tolerować. Nasilenie nieprzyjemnych dolegliwości może wystąpić szczególnie u pacjentów, którzy cierpią na refluks. Trzeba zatem mieć na uwadze, by do diety podchodzić indywidualnie i obserwować reakcje organizmu.
- Chude źródła białka: mięso drobiowe bez skóry, ryby, jajka, chudy twaróg to źródła pełnowartościowego białka, które jest szczególnie ważne dla regeneracji organizmu.
- Zdrowe tłuszcze: zwłaszcza kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3, które znajdziesz w łososiu, orzechach włoskich, siemieniu lnianym, nasionach chia i oleju lnianym. Dieta lekkostrawna ogranicza, a nie całkowicie wyklucza spożycie tłuszczów, dlatego wybierając ich źródła postaw na wartościowe produkty, które dostarczają nienasycone kwasy tłuszczowe.
- Niskotłuszczowe produkty mleczne: jogurty naturalne, kefiry czy chudy twaróg to produkty łatwostrawne, które dodatkowo dostarczają organizmowi probiotyki wspierające stan mikroflory jelitowej. Warto jednak zwrócić uwagę na indywidualną tolerancję fermentowanych produktów mlecznych i tych, które zawierają laktozę. Jak wyżej wspominaliśmy, u niektórych pacjentów mogą powodować nasilenie dolegliwości.
- Produkty zbożowe: jasne pieczywo, jasne makarony, drobne kasze, ryż biały. Oczyszczone (tzw. jasne) produkty zbożowe są łatwiej i szybciej trawione i dzięki temu nie działają drażniąco na układ pokarmowy.
- Oleje roślinne dodawane do gotowych potraw np. olej rzepakowy, oliwa z oliwek. Dobrze tolerwoane jest również masło.
- Napoje: herbaty ziołowe, np. z rumianku oraz duża ilość niegazowanej wody.
Pamiętaj, że każdy organizm jest inny, dlatego ważne jest, aby obserwować, jak reaguje na różne pokarmy i dostosowywać dietę do swoich indywidualnych potrzeb.
Sprawdź też: Dieta lekkostrawna – na czym polega?
Przykładowy jadłospis diety na stan zapalny żołądka
Zapalenie żołądka może powodować różne dolegliwości, dlatego odpowiednia dieta jest kluczowa dla łagodzenia objawów i wsparcia procesu leczenia. Jakie zupy przy zapaleniu żołądka warto gotować i jakie dania mogą sprawić, że przykre dolegliwości staną się przeszłością? Oto przykładowy jadłospis diety na stan zapalny żołądka, który łączy zasady żywienia lekkostrawnego i przeciwzapalnego.
Śniadanie: Jogurtowa owsianka z jabłkiem
Składniki:
- 50 g płatków owsianych
- 1 jabłko
- 1 jogurt naturalny
Sposób wykonania: Płatki owsiane ugotuj na wodzie. Jabłko umyj, obierz, pokrój w kostkę i podduś. Zmieszaj jogurt z lekko ostudzoną owsianką i dodaj jabłko. Podawaj z naparem z rumianku.
II śniadanie: Owocowe smoothie
Składniki:
- 150 g melona
- 1 mała dojrzała brzoskwinia
- jogurt naturalny
- łyżeczka oleju lnianego
Sposób wykonania: Owoce umyj i pokrój w kostkę. Wrzuć wszystko do blendera i zblenduj na gładki koktajl.
Obiad: Pierś z kurczaka z ziemniakami i warzywami
Składniki:
- 120 g piersi z kurczaka
- 200 g ziemniaków
- 2 marchewki
- 40 g zielonego groszku
- przyprawy do smaku np. koperek, natka pietruszki.
Sposób wykonania: Marchew umyj, obierz, pokrój i ugotuj do miękkości. Ugotuj również groszek. Pierś z kurczaka natrzyj ulubionymi przyprawami i podduś. Ziemniaki po ugotowaniu ugnieć na purée, a marchewkę wymieszaj z groszkiem. Przełóż wszystko na talerz.
Podwieczorek: Wafle ryżowe z warzywną pastą
Składniki:
- 150 g cukinii
- 20 g jogurtu naturalnego
- 10 g orzechów włoskich
- 2 wafle ryżowe
- ulubione łagodne przyprawy
Sposób wykonania: Cukinię upiecz (20 minut, 180 stopni) i rozgnieć widelcem z jogurtem. Pastę nałóż na wafle i posyp drobno posiekanymi orzechami. Aby wzbogacić smak pasty warzywnej, dodaj do niej ulubione łagodne zioła, np.: bazylię, tymianek, oregano, majeranek, natkę pietruszki lub koperek.
Kolacja: Kanapka z szynką i awokado
Składniki:
- 1 bułka pszenna
- 70 g awokado
- plaster szynki z gotowanej piersi indyka
- 60 g ogórka
Sposób wykonania: Ogórka i awokado umyj, obierz i pokrój w plasterki. Przekrój bułkę i ułóż na niej plastry awokado, szynkę oraz ogórka. Podawaj z naparem z rumianku.
Jeśli chcesz odżywiać się zdrowo i różnorodnie, zachęcamy do przetestowania naszej diety pudełkowej z dostawą pod drzwi. Do wyboru masz wiele wariantów zbilansowanych diet np. dietę pudełkową wegetariańską. Nasi dietetycy chętnie doradzą najelpsze rozwiązanie dla Ciebie. Specjaliści są dostępni codziennie pod numerem tel. 22 730 00 69 i chętnie odpowiedzą na nurtujące pytania.
